Heilbrigt líf - 01.06.1952, Blaðsíða 79

oftast um að ræða fleiri en einn vanskapnað í hverju
tilfelli (oftast eru þeir fjórir), en sá, sem veldur nafn-
giftinni, er þrengsli í stóru lungnaæðinni, þar sem hún
gengur frá hjartanu. Vegna þessara þrengsla kemst ekki
nægilega mikið blóð til lungnanna, en þar tekur það til
sín surefni úr loftinu og losnar jafnframt við kolsýru.
Af þessu leiðir því, að blóðið fær ekki nægilegt súrefni
og losnar ekki við kolsýru sem skyldi, það verður svipað
og bláæðablóð í venjulegum fullfrískum manni. Þetta
gefur börnunum bláleitan litarhátt og af því er nafnið
dregið. Þessi litarháttur verður miklu meira áberandi
við áreynslu eða annað, sem eykur súrefnisþörf líkamans.
Þessi sjúkdómur hefur, þar til fyrir fáum árum, verið
ólæknandi og fyrir þessum börnum blasti ekkert nema
vonleysi og örorka í 11—25 ár, en eldri urðu þau varla.
Árið 1945 var í fyrsta sinn gerð skurðaðgerð til lag-
færingar á blóðrás „bláu barnanna" og síðan er útlitið
fyrir þau allt annað og miklu betra. Það voru læknarnir
Blalock og Taussing við John Hopkins sjúkrahúsið í
Bandaríkjunum, sem fyrstir gerðu þessa aðgerð. Hún er
í aðalatriðum í því fólgin að auka blóðrásina til lungn-
anna með því að veita þangað slagæðablóði á þann hátt
að skeyta stórri slagæð inn í aðra hvora aðalgreinina,
sem liggur til lungnanna. Stundum er, í staðinn fyrir
að taka heila æð, svo sem þá, er liggur til handleggsins,
greinin saumuð við stóru slagæðina, sem liggur frá
hjartanu og gert op á milli. Þá fer nokkur hluti af blóði
hennar til lungnanna, en hitt út um líkamann.
Það, sem meðal annars gerði þennan skurð framkvæm-
anlegan var betri tækni við sjúkdómsgreiningu og svæf-
ingu.
Árangurinn hefur í flestum tilfellum verið undraverður
og varanlegur að svo miklu leyti sem hinn stutti reynslu-
tími bendir til. Ennþá er ekki hægt að gera þessa að-
gerð nema á tiltölulega fáum sjúkrahúsum, sem hafa á
að skipa fullkomnustu sérfræðingum og tækni.
Heilbrigt líf
77