Úrval - 01.12.1948, Blaðsíða 82

80
ÚRVAL
Balzac tókst, með ómótstæði-
legum áhrifum sínum, að telja
Monsieur d’Assonvillez, er var
vinur fjölskyldunnar, á það að
leggja fram fimm þúsund franka
upp í prentunarkostnaðinn. Áð-
ur en eitt einasta bindi var selt,
hafði Balzac fest f jórtán þúsund
franka af annarra manna fé í
þessu fyrirtæki, sem hann bar
einn ábyrgð á.
Frá viðskiptalegu sjónarmiði
var fyrirtækið dauðadæmt þeg-
ar í upphafi. Þar sem Balzac
vildi tryggja sér sem mestan
gróða, ákvað hann að hvert ein-
tak skyldi kosta tuttugu franka.
Þetta skaut bóksölum skelk í
bringu; í stað þess að fyrstu
þúsund eintökin yrðu undanfari
fjölmargra endurprentana, eins
og Balzac hafði dreymt um, lágu
þau óhreyfð í geymslu prent-
smiðjunnar; hvorki bóksalarnir
né almenningur kærði sig um
þau. Af þessu mikla upplagi
höfðu aðeins tuttugu eintök
selzt í árslok. f stað þess að
verða ríkur, eins og Balzac hafði
ætlað sér, var hann nú orðinn
skuldugur um 15.000 franka.
Það eina, sem gat dregið úr
þessu mikla tapi, var að hætta
meira fé í fyrirtækið. Það hlaut
að hafa verið skekkja í fyrsta
útreikningnum, og Balzac þótt-
ist hafa fundið hana. Það var
slæmur gróðavegur að vera að-
eins útgefandi, af því að hin
dýra prentun gleypti bróður-
partinn af ágóðanum. Hvorki
starf rithöfundarins né útgef-
andans var gróðavænlegt, held-
ur prentunin. Balzac ákvað að
setja á stofn prentsmiðju. Hann
komst í samband við ágætan
setjara, André Barbier, sem tók
að sér að sjá um tæknihliðina á
Imjprimene Honoré Balzac *
I Maraisgötu, þröngu og
dimmu sundi á vinstri Signu-
bakka, var lítil prentsmiðja, sem
var til sölu, af því að hún hafði
skilað litlum arði. Eigandi prent-
smiðjunnar var allshugar feginn
að hitta mann, sem bauð honum
gott verð, eða lofaði að minnsta
kosti að greiða honum gott verð
og setti sæmilega tryggingu fyr-
ir greiðslunni.
Balzac þurfti á fimmtíu til
sextíu þúsund frönkum að halda
— þrjátíu þúsund fyrir leyfið
og fyrirtækið, tólf þúsund handa
Barbier og afganginn til endur-
nýjunar á tækjum prentsmiðj-
unnar, sem orðin voru úrelt. Það
virtist ekki vera neinn hægðar-
leikur fyrir hann að fá slíka f jár-
hæð að láni, þar sem hann átti
ekkert til og skuldaði auk þess
fimmtán þúsund franka. Sem
betur fór, eða ver, tókst honum
að útvega sér góða ábyrgðar-
menn, þar sem þeirra var sízt
von. Foreldrar hans ákváðu að
ganga í ábyrgð fyrir þrjátíu
þúsund frönkum, sem frú Delan-
noy, vinkona þeirra, lánaði. Af-
ganginn útvegaði hin fórnfúsa
frú de Berny.
Fyrirtækið gekk illa frá upp-
* Prentsmiðja H. B.