Úrval - 01.12.1948, Blaðsíða 111

BALZAC
109
ekki verið nytjaðir. Til dæmis
hefði verið hætt við rekstur
gömlu silfurnámanna á Sardiniu,
af því að talið var að Rómverj-
ar hefðu unnið úr þeim allt silf-
ur. En í raun og veru hef ðu Róm-
verjar, með hinni ófullkomnu
tækni sinni, aðeins getað unnið
lítið brot af silfrinu úr blýgrýt-
inu, og hinir miklu gjallhaugar,
er þeir skildu eftir sem einsk-
isnýta, hefðu að geyma mik-
ið silfur, sem hægt væri að
bræða úr gjallinu með nýtízku-
aðferðum. Hver sem nennti að
útvega sér vinnsluleyfið, sem á-
reiðanlega kostaði sáralítið,
myndi á skömmum tíma verða
auðugur maður.
Þannig spjallaði Signor Pezzi
við sessunaut sinn, og hann
hafði rétt að mæla. En Signor
Pezzi vissi ekki, að hann
var að kasta neista í púður-
tunnu. Balzac sá þegar glamp-
andi silfrið fyrir hugskotssjón-
um sínum, hann sá það slegið í
þúsundir og milljónir silfurpen-
inga, og hugsunin um það svifti
hann ráði og rænu. Það var eins
og að gefa barni brennivínsglas.
Hann fór þegar á leit við Pezzi,
sem ekki grunaði neitt, að hann
léti efnafræðinga rannsaka
gjallið, það yrðu engin vandkvæði
á að útvega fé í svo tryggt fyr-
irtæki, og með því að ráða yfir
meginhluta höfuðstólsins, gætu
þeir orðið ríkir, stórríkir. Sign-
or Pezzi var raunar dálítið undr-
andi yfir ákefð þessa ókunna
manns frá París, en hann lofaði
þó að athuga málið og senda
sýnishorn af málmgrýtinu.
Upp frá þessu var Balzac
altekinn af þeirri hugmynd,
að silfurnámurnar á Sardiniu
myndu verða bjargvættur hans,
að þær myndu ekki aðeins borga
byggingarkostnað nýja húss-
ins, Les Jardies, heldur líka
gera honum kleift að jafna
skuldir sínar og verða að lok-
um frjáls maður.
En vikurnar liðu og urðu að
mánuðum, og ekki sendi Signor
Pezzi sýnishornin. Balzac gerð-
izt óþolinmóður og kvíðinn.
Hann taldi sig ekki eiga annars
úrkosta en að fara sjálfur á
staðinn og athuga málið.
Það segir sig sjálft, að slíkt
ferðalag hlaut að verða hin
mesta sneypuför. Hann hafði
ekki nein rannsóknaráhöld með-
ferðis og enda þótt hann hefði
haft þau, hefði hann ekki kunn-
að að nota þau. Hann hafði ekki
rætt málið við hæfan sérfræð-
ing, og kunnátta hans í ítölsku
var af svo skornum skammti,
að hann gat ekki gert sig skilj-
anlegan. Þar sem hann vildi
ekki trúa neinum fyrir leynd-
armálinu, var hann ekki með
nein meðmælabréf, hann hafði
ekki nóg fé, til þess að geta
aflað sér nauðsynlegra upplýs-
inga og hann vissi ekki, hjá
hvaða yfirvaldi hann ætti að
sækja um vinnsluleyfið. En al-
várlegast var, að hann skorti
nauðsynlegt fjármagn til þess