Úrval - 01.12.1948, Blaðsíða 105
BALZAC
103
Ógæfuár.
Balzac var ekki fyrr kominn
frá Vínarborg en ógæfan dundi
yfir. Hann varð að endurgjalda
ánægjuna og iðjuleysið með
auknum áhyggjum.
Áður en hann lagði upp í
Vínarferðina, hafði hann herjað
út eins miklar fyrirframgreiðsl-
ur og mögulegt var. Hann hafði
ekki einungis selt endurútgáfu-
réttinn að gömlu reyfurunum,
sem komið höfðu út undir dul-
nefninu Saint Aubin, heldur
hafði hann líka selt tímaritinu
Revue des Deux Mondes nýja
bók, Les mémoires d’une jeune
mariée. En hann var ekki far-
inn að skrifa þá bók, og útgef-
andi hans, Buloz, beið eftir loka-
köflunum í Séraphita, sem hann
hafði byrjað að birta í smá-
köflum fyrir mörgum mánuðum.
Tímatal hans gerði ekki ráð
fyrir neinum hvíldardögum, og
í Vínarborg hafði hann fallið
fyrir freistingum, sem rugluðu
allar áætlanir hans. Buloz neydd-
ist til að hætta við útgáfu
Séraphita, þó að henni væri ekki
lokið, en áskrifendurnir tóku það
að vísu ekki mjög nærri sér,
því að þeim féll bókin ekki vel
í geð. Hitt var miklu alvar-
legra, að Balzac hafði ekki
skrifað staf af Les mémoires
d’une jeune mariée. enda búinn
að missa allan áhuga á því verki,
því að í Vínarferðinni hafði
honum dottið í hug efni í aðra
skáldsögu — Le lys dans la
vallée. Ferðalög höfðu ávallt
örvandi áhrif á skáldgáfu hans.
Hann bauð Buloz þessa nýju
sögu í stað hinnar, og sendi hon-
um fyrstu kaflana meðan hann
var í Vínarborg.
Buloz féllst á þetta og lét
prenta kaflana, en honum f annst
að hann ætti samt sem áður
hönk upp í bakið á Balzac fyrir
svikin með Séraphita. Um skeið
hafði tímaritið Revue Etrangére
komið út í Pétursborg, og kynnti
það rússneskum lesendum nýj-
ustu franskar bókmenntir með
því að birta þær samtímis og
þær komu út í París eða jafn-
vel fyrr. Buloz gerði samning
við þetta tímarit og leyfði því
að birta verk þeirra höfunda,
sem skrifuðu fyrir Revue des
Deux Mondes og Revue de
Paris, og seldi hann því próf-
arkir í þessu augnamiði. Balzac
var vinsælastur franskra höf-
unda í Rússlandi um þessar
mundir, og Buloz var ekkert að
tvínóna við áð selja rússneska
tímaritinu prófarkirnar af
Le lys dans la vallée. Balzac
skuldaði honum hvort eð var
og var því ekki líklegur til að
gera veður út af þessu.
Balzac hafði ekki fyrr frétt
af tiltækinu við komu sína til
Parísar, en hann rauk á Buloz
eins og sært ljón. Hann má eiga
það, að það var ekki aðallega
peningahlið málsins, sem olli
reiði hans, heldur þótti honum
listamannsheiðri sínum hafa
verið misboðið.
Buloz hafði sent fyrstu