Úrval - 01.03.1960, Síða 70
URVAL
í brún þegar ég heyrði dauf-
an skothvell handan yfir ána,
og um leið small kúla niður rétt
við hausinn á hestinum.
Það lék enginn efi á því hvert
skotvopnið var: langdrægur
Martini-Henry riffill. Á miðju
fljóti í um það bil f jögur hundr-
uð metra f jarlæggð, lá bátur, og
reykjarhnoðri yfir honum sýndi
bvaðan mér hafði verið
veitt þessi ástúðlega athygli.
Hinn viðsjáli sandur hindraði
undankomu frá þessum stað,
sem mér hafði lent á að óvilja
mínum, og umferð um árbakk-
ann kom einhverjum innfæddum
brjálæðing til þess að hefja
skothríð. Ég er hræddur um að
ég hafi heldur betur misst
stjórn á skapi mínu. Önnur
kúla kom mér til þess að hörfa
í snatri upp í skeifuna, en þá
sá ég að skothvellirnir höfðu
komið sextíu og fimm mann-
verum til þess að skríða út úr
grenjunum, sem ég hafði talið
auð. Þarna voru hérumbil f jöru-
tíu karlar, tuttugu konur, eitt
barn ekki yfir fimm ára gam-
alt. Allt var fólkið lausklætt í
þennan laxlita dúk, sem maður
setur ósjálfrátt í samband við
betlara, og við fyrstu sýn fannst
mér ég vera innan um ógeðslega
fakíra. Hópurinn var svo saur-
ugur og viðurstyggilegur, að
ekki verður með orðum lýst, og
það fór um mig hrollur þegar
ég hugsaði til þess hvernig líf-
ið í grenjunum hlyti að vera.
Jafnvel nú á dögum, þegar
NIFLHEIMAFÖRIN
sjálfsstjórn héraða hefur eyði-
lagt obbann af þeirri virðingu,
sem innfæddir menn báru fyrir
höfðingjum, þá hefi ég samt
vanizt því, að lægra settir sýndu
mér nokkra kurteisi, og þegar
ég kom að hópnum, bjóst ég við
að tillit yrði tekið til nærveru
minnar. Satt bezt að segja, þá
varð það reyndar svo, en alls
ekki með þeim hætti, sem ég
hafði búizt við.
Tötralýðurinn blátt áfram hló
að mér — hlátri, sem ég vona
að ég heyri aldrei framar. Þeir
flissuðu, hrinu, æptu, blístruðu
og ýlfruðu þegar ég gekk til
þeirra. Sumir bókstaflega
fieygðu sér flötum og engdust
á jörðinni af djöfullegri kæti.
Ég sleppti hestinum í snatri og
tók að berja af öllu afli þá, sem
næstir stóðu, yfir mig reiður
eftir atburði morgunsins. Ræfl-
arnir hrundu eins og keilur fyr-
ir höggum mínum, en hlátur-
inn snerist í volæðisóp um að
sýna vægð. Þeir, sem ekki höfðu
orðið fyrir barsmíði, föðmuðu
fætur mína, og sárbændu mig á
aliskonar annarlegum tungum
að hlífa sér.
Þegar ég var að byrja að
skammast mín fyrir að hafa
misst taumhald á skapi mínu,
heyrði ég yfir hávaðann, taut-
að mjóróma yfir öxl mína og á
ensku: „Herra! Herra! Þekkið
þér mig ekki? Herra, það er
Gunga Dass, ritsímastjórinn.“
Ég snerist á hæli og að þeim,
64