Úrval - 01.10.1978, Blaðsíða 8

6
ÚRVAL
ar herdeildir á Aþenusvæðinu séu
farnar þaðan innan 24 klukku-
stunda.” Hershöfðingjarnir mót-
mæltu á þeirri forsendu, að ekki væri
hægt að flytja herinn með svo stutt-
um fyrirvara. „Gerið það, eða ég
leiði fólkið á móti ykkur,” þrumaði
Karamanlis. Herliðið var horfið áður
en fresturinn var úti.
Skömmu síðar óskaði þessi kot-
roskni forsætisráðherra eftir umboði
þjóðarinnar. Hann fékk það: Kjós-
endur veittu flokki Karamanlisar,
Nýja Lýðveldisflokknum, 54% at-
kvæða, og var það óvenjulegur meiri-
hluti í landi, sem hafði verið frægt
fyrir pólitískt sundurlyndi.
Annar stórleikur til þess að byggja
upp lýðveldið var þegar Karamanlis
efndi til þjóðaratkvæðagreiðslu um
það hvort Grikkland ætti að verða
lýðveidi eða hvort Konstantín kon-
ungur skyldi afrur kallaður á kon-
ungsstól. Allt síðan konungsveldi var
stofnað í Grikklandi 142 árum áður,
hafði konungsfjölskyldan oft valdið
þjóðinni mikilli mæðu með því að
blanda sérí stjórnmálin. Vitað var, að
Karamanlis var andsnúinn konungs-
veldinu af þessum sökum, en hann
tók enga opinbera afstöðu, heldur
sagði að þjóðin ætti að gera þetta upp
við sig. Meira en tveir af hverjum
þremur kusu á móti konungsstjórn;
völdu lýðræðið.
Þegar vinstrisinnar snerust á móti
Karamanlisi vegna íhaldssamra
stjórnarhátta hans, bakaði hann sér
óánægju margra hægrisinna með því
að leyfa starfsemi gríska kommúnista-
flokksins. Karamanlis fyrirleit komm-
únisma, en sagði: ,,Með því að halda
þeim ólöglegum, gerum við þeim
kleift að hjúpa sig dulúð og róman-
rík, sem aflar þeim nýrra fylgjenda,
sérlega meðal óþroskaðra unglinga.”
Hann hafði rétt fyrir sér: Lögleiðingin
reyndist kommúnistum þung í
skauti. Flokkurinn klofnaði þegar í
stað í marga, deilandi smáhópa, sem
ekki hafa fengið neitt teljandi fylgi í
kosningum.
Þegar Karamanlis hafði þannig
treyst völd sín, jafnaði hann loks met-
in við höfuðpersónur herforingja-
stjórnarinnar. Ioannides var handtek-
inn ásamt 41 öðmm liðsforingja er
þeir vom að bræða saman nýtt valda-
rán. Ioannides var dæmdurí lífsríðar-
fangelsi. I röð annarra réttarhalda
vom meira en 150 aðilar innan hers
og lögreglu prófaðir og dæmdir fyrir
pyndingar og aðra glæpi.
Nú er eitt mesta verkefni Kara-
manlisar að komast að friðsamlegu
samkomulagi við Tyrkland. Kýpur-
deilan er alltaf viðkvæm. Þeir 200
þúsund kýpurgrikkir, sem misstu
heimili sín í tyrknesku innrásinni geta
enn ekki snúið heim, og grikkjum
uppi á fastalandinu er líka heitt í
skapi vegna Kýpurmálsins. Framtíð
lýðræðis í Grikklandi, er, að áliti
Karamanlisar, að vemlegu leyti undir
því komin, hvort hann kemst að sam-
komulagi við Tyrkland um þetta mál-
efni og önnur þeim skyld, og tekst
þannig að koma í veg fyrir frekari