Ný menntamál - 01.06.1983, Blaðsíða 54

Rúnar: Við höfum reynt að finna
heimili þar sem nemendur mega dvelja
um helgar svo að þeir einangrist síður
frá öðrum. Þessar helgarheimsóknir
hafa gefist mjög vel.
Þið notið hendurnar mjög mikið
þegar þið talið. Þurfa heyrnleysingja-
kennarar að vera góðir leikarar?
Guðlaug: Við reynum að nota sem
flestar aðferðir til að fá nemendur til að
skilja okkur. Reyndar geta allir kennar-
ar beitt augum, höndum og líkamanum
öllum til að auðvelda nemendum námið
en ég held að þessum þætti hafi verið of
lítill gaumur gefin í almennri kennslu.
Vinnið þið mikið saman?
Guðlaug: Samstarfið fer að miklu
Ieyti fram á óformlegan hátt frá degi til
dags enda má segja að við — og þá nem-
endur meðtaldir — séum eins og ein stór
fjölskylda. Kennarafundir eru einu sinni
í mánuði og oftar ef nauðsyn krefur. En
við forðumst að halda fundi til mála-
mynda. Kennararáðsfundir eru einu
sinni í viku. Ég álít að kennararáð geti
verið skólastjórum mikill styrkur; það
er a.m.k. reynsla mín. Kennararáðið hér
hefur unnið gott starf.
Bryndís: Við hittumst á kennarastofu
á hverjum degi og getum borið saman
bækur okkar en við teljum að meiri
samvinna við kennara í grunnskólum sé
æskileg.
Er kennslan í grunnskóladeild svipuð
kennslu í almennum grunnskólum?
Gunnar: Nemendur læra sömu náms-
greinar og jafnaldrar þeirra í öðrum
skólum en engu að síður tengist allt
námið máli og málnotkun á einhvern
hátt. Við verðum að jafnaði að einfalda
kennslubækur og annað námsefni,
endursemja það með tilliti til þarfa nem-
enda. Kennslan fer fram á talmáli og
táknmáli enda má segja að nemendur
líti fremur á hið síðarnefnda sem móð-
urmál sitt en íslenskuna sem ,,út-
lensku“.
Þið notið myndbönd við kennsluna.
Gunnar: Já, myndbandið er geysilega
áhrifamikið kennslutæki fyrir þennan
hóp. Sjónræn áreiti örva nemendur hér
mun meira en bækur og blöð. Við höf-
um verið að gera tilraunir með mynd-
bönd sem kennslutæki og verðum að
þreifa okkur áfram, meðal annars vegna
þess að við getum ekki byggt á reynslu
annarra. Okkur skilst að myndbönd séu
ekki notuð við móðurmálskennslu í
grannlöndum okkar.
Hvernig notið þið tækið?
Gunnar: Myndbandskennslan er með
ýmsum hætti. Við tökum fyrir frétta-
efni. Margir heyrnleysingjar búa við
talsverða einangrun þar sem þeir geta
ekki lesið dagblöð sér til gagns. Við
reynum að rjúfa hana með því að kynna
þeim fréttir líðandi stundar. Við styðj-
umst við táknmálsfréttirnar í sjónvarp-
inu og almennar fréttir. Við skýrum
samhengi i 'frásögn og einstök orð og
notum jafnframt fréttir úr blöðum.
Nemendur verða að tengja saman mynd
og orð, endurtaka og æfa sig að finna
rétt orð um tiltekna athöfn, hlut eða at-
burðarás. Endursögn er ýmist munnleg
eða skrifleg. Við getum stöðvað tækið
og beint athyglinni að einstökum at-
höfnum eða hlutum; brotið skýringar-
textann i kvikmynd til mergjar, breytt
honum í óbeina ræðu og margt fleira.
Nemendur æfa sig að segja frá, rifja
upp eða festa eitthvað á blað. En við
höfum áreiðanlega ekki komið auga á
allt það sem unnt er að gera á sviði
myndbandskennslunnar.
Guðlaug: Ég vona að aðrir kennarar
eigi eftir að njóta góðs af þessu starfi —
ekki bara sérkennarar heldur einnig al-
mennir kennarar. Myndband hentar
t.d. vel við málanám. Annars held ég að
flestir kennarar vilji fá myndbönd en
vandinn er sá að kunna að nýta þau.
Gunnar: Mér er óhætt að fullyrða að
myndbandskennsla krefst mikils undir-
búnings. Nemendur mega ekki vera ó-
virkir áhorfendur.
Nú geta nemendur stundað nám í
framhaldsdeild.
Guðlaug: Já, í vetur stunda til dæmis
28 nemendur undirbúningsnám og að
því Ioknu geta þeir stundað nám í fram-
haldsdeild. í deildinni læra allir nem-
endur íslensku, stærðfræði, ensku og
dönsku en síðan geta þeir valið mismun-
andi námsbrautir. Verkleg kennsla fer
fram í ýmsum framhaldsskólum en bók-
leg kennsla í faggreinum fer fram hér í.
skólanum. Ég vil geta þess að margir
hafa unnið af miklum dugnaði að um-
bótum á sviði framhaldsmenntunar
heyrnleysingja og heyrnarskertra. Ég
held að ég halli ekki á neinn þótt ég
nefni sérstaklega nöfn Brands Jónsson-
ar, fyrrum skólastjóra hér, Jóns Sætr-
an, fyrrum yfirkennara við Iðnskólann í
Reykjavík, og Guðmundar Einarssonar
heyrnleysingjakennara sem starfaði
lengi hér við skólann.
54