Nýja öldin - 01.03.1899, Blaðsíða 13

Dýrsegulmagn og dáleiðsla.
13
næsta herbergi. Hins vegar þykir mega hafa það fyrir
satt, að engir viðburðir eða viðleitni dugi til að dáleiða
mann, ef hann veit ekki af því sjálfur. Er þetta sterk
bending til þess, að ímyndunarafl dáleiðingsins verði að
vera meðverkandi við svæfinguna.
Auðveldast er að svæfa taugaveika menn, einkum
kvennfólk. Á sjúklingunum í Salpetriére eru í möi'gum
tilfellum áhrifin við dáieiðslu oins vís eins og áhrifin af
að snerta nál með segulstáli.
Ahrifin, sem menn verða fyrir við dáleiðslu, má kaila
að sóu tvenns konar: líkamleg og andleg. Auðvitað eru
Þau svo kölluðu andlegu áhrif komin undir líkamlegri
hreyfingu nokkurra tauga-endápunkta í heilanum; en þau
standa í sambandi við viljann, meðvitundina o. fl. þvíl.,
sem vér erum vanir að skoða sem andlegt.
Forstöðumaður spítalans, prófessor Charcot, skiftir
þeim áhrifum, sem alment eru líkamleg kölluð, í þrjú
stig: höfga-stigið (lethargy), stjarfa-stigið (catalepsy) og
leiðslu-stigið (somnambulism).
Á höfga-stiginu virðist dáleiðingurinn vera í fasta
svefni; lífið sjálft heldur áfram, en öll önnur starfsemi
sálar og líkama virðist hætt. Augun eru aftur lukt,
líkaminn algerlega magnlaus. TJtlimirnir hanga magn-
lausir niður, og sé t. d. handlegg lyft, fellur hann magn-
laus aftur í samt lag sem liann var áður í. Það er
eitt einkennilegt við þetta stig, að beini maður nokkrum
örvunaráhrifum á vöðva dáleiðingsins, annaðlivot beint
a sjálfan vöðvann eða þá á þá lireyfitaug (motor nerve),
som tii hans liggur, þá veldur þetta kreppu eða sam-
diætti. Ef t. a. m. er þrýst á ölnboga-taugina, þá krepp-
ast ósjálfrátt saman græðifingur og löngustöng á hend-
mni á þeim handlegg; og sarna á sér stað um hverja aðra
hieyfitaug og henni tengdan vöðva í öllum líkamanum.
Eitt af Því sem merkilegast er við þennan samdrátt,