Nýja öldin - 01.03.1899, Blaðsíða 36

36
Nýja Öldin.
gælunafn; hann var of hátiðlegur og alvarlegur til þess.
Fyndni-blöðin reyndu að kalla hann Gladdy, en almenn-
ingur tók það aldrei upp. Hann þoldi reyndar dýrkend-
um sínum að kalla sig The People’s William (alþýðu
Vilhjálm) í ræðu á almennum mannfundi; en lielzt vildi
hann láta kalla sig The Grand Old Man (öldunginn mikia,
ið aldraða mikilmenni).
Honum rataðist aldrei fyndni-orð af vörum alla sína
æfl; hann hafði enga tilflnning fyrir því sem broslegt var
eða skoplegt; hann kunni aldrei að meta hlutfallsgildin.
Iíann var æ og sí The Right Hononrahle (velborni herra).
Aldrei eitt augnablik þjáði hann neinn efi um mikilleik
sjálfs sín.
Skoðunum skifti Gladstone nálega í öllum þjóðmál-
um, en þó ekki í öilum í einu. Hann barðist andvígur
gegn svo að segja hverri frelsishreyfing þjóðar sinnar
þangað til hann sá, að hún hafði fengið svo alment fylgi,
að hún var í þann veginn að sigra. Þá öðlaðist hann
jafnan „nýrri og] betri þekkingu" og gerðist, ekki fylgis-
maður hennar, heldur forvígismaður; og það ekki smátt
og smátt, heldur alt í einu. Og honum tókst víst ávalt
að telja sjálfum sér trú um, að það sem hann hólt nú
fram, væri ið eina rétta, þó að hann hefði barist gegn
því þar til daginn fyrir. Hræsni eða óhreinskilni er
varla rétt að bregða honum um í þessum efnum, því
að hann virtist ávalt sannfæra sjálfan sig áður en hann
fór að sannfæra aðra. Á þessu stóð svo: hann var mað-
ur ákaflega metnaðargjarn, en metnaðargjarn í góðri
merkingu. Ilann þráði ekki nafnbætur né tignarmörk.
En völd vildi hann í höndum hafa, því að bæði var maður
inn að upplagi til ákaflega drotnunargjarn, virtist og auk
þess innilega sannfærður um það með sjálfum sér, að
hann einn af öllum þegnum Bretaveldis væri ti) þess hæf-
ur og til þess kvaddur af forsjóninni að leiða ættjörð