Nýja öldin - 01.03.1899, Blaðsíða 49
Bókmentir vorat.
49
rit, en það er af því, að það er svo margt í því sem
egnir til mótsagna og athugana. — Það er ein skoðun,
sem hvervetna kemur fram í þessu riti og alstaðar í rit-
um þeirra vestanpresta, og hún er sú, að allur kristin-
dómur og öll trú sé sem næst horfln af landi á ættjörð
vorri. Allur hávaði manni sé kristindómslausir og flest-
allir mentaðir menn séu guðsafneitendur, trúleysingjar.
Vér ætlum að þetta sé með öllu missýning, skilnings-
skortur á því sem á sér stað. Það er svo fjarstætt, að
vísindaleg mentun leiði til guðsafneitunar, að það þarf
ámóta mikinn mentunarskort, ámóta vanmegn til vísinda-
legrar hugsunar, til að vera guðsneitandi, eins og til að
geta gleypt alla biblíunnar úlfalda og verið „rétt-trúaður.“
Meðal hálfmentaðra manna eða sárlítt mentaðra mun,
ef til vill, mega finna einstöku menn, sem neita guðs
tilveru; en sárfáir munu þeir vera. Hinir munu vera
fjölmargir, sem hafna allri kynja og kraftaverka trú,
hafna þrenningartrú, vita, að maðurinn er sama uppruna
sem aðrar skepnur, hefir aldrei lifað í sakleysisástandi í
Eden og „fallið", heldur lifað sem villidýr í skógum og
hellum, en hefir fyrir náttúrlega breytiþróun hafist til
fullkomnunar og á í vændurn að hefjast hærra, komast
lengra; trúa því ekki á neina friðþæging annarar veru né
neina fyrirgefning synda, heldur verði hver maður að
bera afleiðingar alls síns tilverknaðar; trúa því, að það
sé hvers manns markmið, að fullkomnast, og að hver
maður vinni því sjálfum sér bezt gagn með því, að vanda
líf sitt; sönn trúarbrögð sé líferni, en ekki játning. Þessi
trú dregur engan frá gnði, gerir engan mann að vond-
um manni. Það eru heimskulegar tilraunir til að ætla
að troða kraftaverka og kynjasögu úlföldum biblíunnar
niður um kverkar skynsamra og hugsandi manna, sem
hrinda rnörgum frá allri trú um stund og vekja and-
stygð og óbeit á kyrkjunni. í þessari trú, en ekki í guð-
IH. 4