Nýja öldin - 01.03.1899, Blaðsíða 24

24
Nýja Öldin.
til að trúa, hún heflr snúið athygli raargra að dáleiðsl-
unni í þeirri von, að þar kynni að flnnast sannanir, eða
að minsta kosti sterk líkindarök fyrir sjálfstæði sálar-
lífsins, alveg óháð líkamanum.
En hver verður nú árangurinn, að svo miklu leyti
sem þekking vor enn nær til ? — Hverju svara tilraun-
irnar þeim sem um þetta spyrja?
Því verður ekki neitað, að svarið er elcki hughreyst-
andi fyrir þá sem leitað hafa til dáleiðslunnar eftir sönn-
unum fyrir sjálfstæði sálarlífsins. Því að svarið bendir
öllu heldur í alveg gagnstæða átt. Ef segulstál getur
breytt elsku í hatur og hatri í elsku, hvað er þá elska
og hatur? Yirðist það þá ekki vera afleiðing af alveg
iíkamlegum áhrifum? — Þetta sýnist leiða beint til
hreinustu efni speki eða sálarleysistrúar (materialism).
— Og ef ekki þarf annað en að láta mann stara
um stund á svartan blett á hvítum vegg, til þess
að fá hann til að leika sér að þvi, sem hann álítur stór-
synd (eins og púrítana-kerlingin hjá Dr, Braid), hvað
verður þá af frjálsræði viljans? — Eða ef telja má stúlku
trú um að hún só karlmaður og gera hana svo annar-
lega sinni eiginni persónu, að hún talar um sjálfa sig
með fyrirlitningu sem stelpu, sem „ekki reiði vitið í
þverpokum," hvað er þá orðið af sjálfstæði einstaklings-
eðlisins? — Pétur er dáleiddur og þykist vera Páll; hann
er Páll og Pétur er honum ókunnugur maður meðan
hann er í álögunum. En þegar þeim er af honum létt,
þá verður hanji aftur að Pétri og man ekkert eftir Páli.
Svo er hann dáleiddur á ný og verður þá óðára að Pétri;
vaknar á ný og verður aftur að Páli, og svona koll af
kolli. En ef hann dæi nú meðan hann er Páll, mundi
hann þá rísa upp aítur sem Páll eða Pétur? Hver get-
ur ieyst úr því?
feir sem leita til dáleiðslunnar til að finna rök fyr-