Skírnir - 01.01.1912, Page 44

Lífsskoðun Stepháns G. Stephánssonar.
Alþýðuerindi.
Eftir Guðmund Friðjónsson.
Allar mentaþjóðir, sem eiga akáld, gera sór far urn að rekja
skáldskap þeirra til rótarinnar og brjóta hann til mergjar. Þetta
er gert alþ/ðu til skilningsauka og leiðarvísis, svo að henni verði
skáldskapurinn að notum. Og hins vegar hafa bókmentirnar gagn
af skáldskaparsk/ringum ritdómara, svo að þeim eykst vatn á
mylnunni sinni við umræðurnar. Og skáldin sjálf fá byr undir
báða vængi, þegar þeim er athygli veitt með rökstuddri umræðu
um galla þeirra og kosti. Þeir menn, sem um skáldin rita, gera
það mjög rækilega bæði í bókum og tímaritum. En blöðin flytja
styttri ádrepur um skáldskapinn og höfundana.
Vór erum á eftir öðrum mentaþjóðum í þessu efni, íslending-
ar. Þjóðmálaþras og blaðasnerrur þurka upp' flestar blekbyttur
landsins og eta innan úr hauskúpunum alt það bezta, sem þar er til.
Sum allra beztu skáld vor — t. d. Steingrímur — hafa varla
verið nefnd á nafn, í þeim vændum að lesa þau niður í kjölinn1).
Stundum hafa skáld vor verið hrakyrt í þeim vændum að koma
þeim fyrir kattarnef. Það gera þeir menn helzt, sern sjálfir eru
innviðafúnir sálarkryplingar. Og eru þeir menn óverðugir þess að
að þeim sé gaumur gefnn.
Það er jafnvel óvinsælt í landi voru að rita vingjarnlega um
skáldin. Sumir mentamenn vorir, sem eru af góðu bergi brotnir,
vilja ekki að að það só gert. Fyrir fáum missirum sendi einn
gáfaðasti blaðamaður landsins óbóta illyrði f blaði sínu í minn garð
fyrir lofsyrði mín um Stephán G. Stephánsson, sem þá höfðu staðið
í Skírni, að ritstjóra þeim ólöstuðum og ónefndum í því máli. —
‘) Þegar þetta var ritað, hafði höf. eigi séð Skirni með ritgerð
A. B. um Steingríms kvæði.