Skírnir - 01.01.1912, Side 52

62
Lifsskoðan Stepháns G. Stephánssonar.
bluti lífs8koðunar höfundarins, sem er um mannfólagsmálin, er
fólginn í öðrum kvæðum, sem gerð eru um daginn og veginn.
Nú snv eg mér að þeim efnum.
DíkónÍ8sa heitii hefðarmær nokkur í Vesturheimi. Nafnið
mundi vera þannig að skilja, að hjúkrunarkona er kölluð þessu
nafni á útlendu máli. Kvæðið virðist vera um hjúkrunarkonu, sem
er auðug að fé, en velur sór hjúkrunarstarf, til þess að svala sálar-
þorsta sínum og fróa ágætu kvenneðli, sem höfðingjalífið eitrar með
tildri og tómleik. Hún gengur um láglendi mannlífsins, þar sem
rspillingin hefir orðið að hyldjúpu hafi. En misfellumenn og ann-
marka sálir mannfólagsins verða fyrir brotsjóum þessa hafs og
brjóta þar skip sín, en sumir drukna í ölduföllunum. Þarna er
Díkónissa á ferðinni. Skáldið sér hana glögt og greinilega.
Eg sá hana i horgarhölsins
hotnlaust afgrunn niðurstíga,
þangað dýpst er siðspell siga
undan þunga vonarvölsins,
til þess fallinn hug að hreysta,
hlúa í ösku að vonarneista,
og til góðs, úr greipum lasta,
getulausra dygða að freista,
ganga i veð um viljann leysta,
vaka, hjúkra, hiðja, fasta.
Lífsskoðun höfundarins er svona víðförul og stórstíg: Nýlega
var hann uppi til athugana, þar sem sólnakerfum hefir flætt og
fjarað. Nú er hann kominn allur og óskiftur' niður í dýþsta djúp
mannskemdanna, þar sem borgarbölið sýður sundur hjörtun og
brennir upp heilana í sínum eilífa eldi. Þar er hún þjónustuþerna
og hjúkrunarsál, með miskunn í höndum og kærleik í augum.
Aðra mynd tekur hann af henni, þegar hún er stödd heima í höll
föður síns. Þar vantar ekkert nema kaunamanninn undir borðið,
til þess að dæmisagan um ríka manninn só á hraðbergi.
Eg sá hana í hófi snjöllu, virtust silfurtungur tala. —
hallardrotning rikis sala. Leið hún um i ljósa drifi,
Máttur gullsins glápti úr öllu, líkt og alstirnd vornótt svifi
grnnni og mótun þaks og svala, glaðbjört út að óttuskeiði
eins og stirndi á steins og fjala
steypulagi og ntanskranti
myntuð prýðin punds og dala.
Þannig var það úti. Inni
yfir hverju horði og minni
Skáldið er hjá hefðarmeynni þarna í innanveggja dýrðinni og
yfir mjallahreinni heiði, —
höfðinglegri en tildurfljóðin;
eins og silfurblær í hifi
blikaði eðalsteina glóðin.