Skírnir - 01.01.1912, Side 53
Lífsskoðun Stepins G. Stephánssonar.
53
lítur þaðan út um glugga, útí drottiuveldi auðsius, þar sem Ala-
dínslampi hins almáttuga daladrottins lýsir og Ijómar göturnar í
auðmannahverfinu. Þar er
Blikrökkvað sem botn á ósi Undan dökkum fataföldum
borgarstræti i gerviljósi. fram í veginn blika og stara
Mannasvipir æða i öldum, andlit, sem þau stæðu i steini,
eða í humátt þungan trampa. storknuð, líkust filabeini.
Þetta eru andlit auðmaunanna, eins og þau blasa við augum skálds-
ins. Þar eru samanbrösuð í einni mynd : ískuldi ágirndarinnar og
grjótharka gullgræðginnar.
Eg hefi séð mynd af mesta auðinanni, sem uú er uppi í Vest-
urheimi. Hann mætti kalla drottiuvald auðkýfinga. Andlitið virt-
ist vera með málmblendingslit, eins og það væri steinrunnið. Það
hafði á sér blæ trjáblaða, sem tekin eru úr steinkolalagi. Þannig
geta ástríðurnar farið með hold og blóð, sál og samvisku, og alt
manneðli. Þetta eru storknuðu andlitiu, sem Stephán lj'sir. Þau
eru búin að týna úr fari sínu broshlýju vorhugans. Eigendur þess-
ara andlita eru uppskeru-vargar, en ekki sáningarmenn. Þeir raka
saman jarðargróðanum og sópa honum í feikna dyngjur, og þeir
halda utan um fenginn með stálklóm bragðvísinuar. Þeir fleygja
ölmusum í snauða menn — til þess að halda líftórunni í lýðnum.
Skáldið segir að hungurdauði alþýðunnar kippi fótunum undan
hagnaðarvon auðmannsins, og þess vegna gefa þeir til guðsþakka,
smám saman. Þessi aðferð er miklu hagkvæmari, heldur en strand-
höggin og nesjanámin, sem vfkingarnir töhidu sér, því að brendar
bygðir og drepin þjóð kipppa fótunum undan gróðavon framtíð-
arinttar. Alþýðan, sem nýtur góðgerðattna, sem auðmennirnir láta af
höndttm, þakkar góðgerðirnar. En hún rís ekki úr öskustó örbirgð-
arinnar, þótt ht'tn fai dálitla mnnnbita, sntám saman. Ölniusurnar
halda við ómagahugsunarhættitium, lengja ómagahálsinn, og meðan
þessu fer fram, á hún enga viðreisnar von
Meðan bljúgar betli-hendur
blessa sína tjóngefendur.
Svona eru helguð bæði borðin.
betls og nautna öllu megin.
Mammon vor er alhreinn orðinn,
kristindóms og kirkjuþveginn.
En þess vegna nefnir skáldið kirkjuna í þessu eambandi, að húrt
er ambátt auðsins. Og hún bótmælir hernaði og manndrápum, og
löghelgar mannsmorðitt. Það er ekki skáldskapur, það er dagsanna,