Skírnir

Árgangur

Skírnir - 01.01.1912, Síða 89

Skírnir - 01.01.1912, Síða 89
Utlendar fréttir. 89 ber 1910 eins konar ráðgefandi ríkisþing, sem 300 menn fengu sœti í. Helmingur þeirra var valinn af héraðanefndunum, en hinn helm- ingurinn var skipaður háttstandandi embættismönnum, sem voru sjálfkjörnir. En þótt þetta þing væri þannig samsett, kom það brátt f ljós, að það var gjarnt til byltinga og vildi fá fram gerbreytingar þegar í stað á mörgum svæðum. Samkomulagið fór undir eins út um þúfur milli þess og stjórnarinnar. Hún hafði áður látið uppi, að hún hugsaði sór að kgma á frjálslegri stjórnarskipun að níu ár- um liðnum. Þetta taldi þingið alt of seint, og virtist vera þar fult samkomulag um, að flyta yrði stjórnarfarsbreytingunni. Flest- allir varakonungarnir hóldu fram þeirri skoðun. En formælandi þeirra kenninga, sem haldið var fram um þetta af þinginu, heitir Loci Foun, og hefir hann verið nefndur »Miraheau Kínverja«. Stjórn- inni féll illa við þingið. Hún vildi draga alt á langinn. Svo stakk hún upp á því til miðlunar, að stjórnarbreytingin skyldi koma eftir þrjú ár. En þingið gerði sig ekki ánægt með það. Það sneri sór til prinsins, stjórnandans, með kærur yfir ríkisráðinu. Þetta var í desember 1910. Jafnframt varð mikil hreyfing, einkum meðal stúdenta, til þess að fylgja fram kröfum þingsins, og voru prinsin- um færð ávörp, er fluttu þær óskir, að stjórnarbreytingunni væri flytt sem mest. En stjórnin rauf þá þingið. Og er brydda tók á óeirðum út af þessu, lét hún forsprakkana sæta þungum refsingum, flutti þá í útlegð að dæmi Rússa. Virtist nú svo um hríð sem hún hefði kæft niður allan mótþróa. Þess er áður getið, að stjórnin hafði látið sór ant um að bæta samgöngur innan ríkisins. Hafði hún veitt ýmsum félögum, sum um innlendum, óðrum útlendum, leyfi til járnbrautalagninga til og frá um ríkið, einkum í miðhóruðunum, þar sem mannfjöldinn er mest- ur. En þessi fyrirtæki gengu mjög misjaftilega, ekki síst þau, sem innlendu félögin ráku, því þar vantaði oft bæði fé til framkvæmda og svo verklega þekkingu. En um hluthafana i þeim fyrirtækjun- um, sem rekin voru af útlendum félögum, var sagt, að þeir hefðu fyrirtækiti fyrir fóþúfu. Stjórnin tók því það ráð, að taka undir sína stjórn allar járnbrautirnar og reka þær á ríkisins kostnað. En til þess að geta framkvæmt það, þurfti hún aðstoð utan að frá, bæði fjárlán og svo vana menu til að stjórna öllu saman. Hún gerði þá samninga við enska, ameríska, þýzka og franska auðmenn um fjárlán til járnbrautarekstursins með veði í járnbrautunum, og jafnframt var þeim gefinn róttur til þess að hafa hönd í bagga með stjórn þeirra og lagningu nýrra brauta. Þetta var siðastliðið vor.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96

x

Skírnir

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.