Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Ukioqatigiit

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1925, Qupperneq 9

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1925, Qupperneq 9
9 að vísu um þingin eins og þau tilheyri liðna tímanum. Hún segir hvar þau voru. Hún er skráð tæpri öld seinna en íslendingabók og Hafliðaskrá. Þó rétt hefði verið, snennna á 12. öld, að tala svo um fjórðungaþingin, að þau kynnu að vera höfð, eins og Grágás gerir, þá gat verið orðin sú breyting á þeim, er komið var fram á 13. öld, að menn þá teldu þau aflögð fyrir fult og alt. Það er enda líklegast, að svo hafi verið. En þó þau hafi verið aflögð með öllu, er skráin var rituð, snemma á 13. öld, þá er engin ástæða til að ætla, að menn þá hefðu gleymt því, hvar þau höfðu verið haldin, og því síður er ástæða til að efast um það, sem skráin segir um þetta efni, að því ber að nokkru leyti saman við það, sem ráða má af öðrum heimild- um. Hér skal nú vikið nokkuð nánara að þessum þingstöðum þremur, er skráin nefnir, og síðan athugað, hvort nokkuð verði ráðið af heim- ildunum um fjórðungsþinghald í Norðlendingafjórðungi. Skal þá jafn- framt höfð hliðsjón af einu atriði, sem enn hefir eigi verið gætt við rannsókn þessa máls. Sögurnar segja allopt frá málarekstri á þessu héraðsþingi eða hinu, og skýra þá meira eða minna nákvæmlega frá aðilum málsins, málsefni og málsúrslitum. Til vorþinganna lágu ákveðin mál. Önnur má ætla að hafi í upphafi átt að liggja til fjórð- ungsþinganna. Nánari athugun á þessum frásögnum sýnir nú það, að snmum mála þeirra, sem rekin eru á héraðsþingi, er þannig háttað, að þau geta ekki hafa átt undir vorþing á þeim stað, en gætu hins- vegar vel verið fjórðungsþingsmál, eptir því sem ætla má um valds- svið fjórðungsþinganna. Virðast þá fengnar líkur fyrir því, að þar sé um fjórðungsþinghald að ræða. Verður því fyrst að athuga, hvert ætla má að valdsvið fjórðungsþinganna hafi verið. Eptir frásögn Ara er svo að sjá, að lög Þórðar gellis væru sett aðallega til þess að breyta varnarþingsreglunum. Þangað til hafði það verið lög, að vígsakir skyldi sækja á því þingi, er næst var vettvangi. Nú var því breytt og »scylldo þingonautar eiga hvar sacsócner saman«. A vorþingunum hafa því þeir átt saksóknir saman, er þar voru þingunautar, þ. e. undir vorþing hafa legið þau mál, er báðir aðilar voru samþinga. Ari segir ekki, hver mál hafi átt að liggja undir fjórð- ungsþingin. En ætla má, að valdsvið þeirra hafi átt að svara til vor- þinganna, þ. e. undir þau hafi átt að liggja þau mál, þar sem aðilar voru samfjórðungs en eigi samþinga. Þau mál, þar sem aðilar voru sinn í hverjum fjórðungi, hafa þá átt að liggja til alþingis, auk þess sem ætla má, að æðri þingin hafi bæði verið áfrýjunardómstólar lægri þinganna, og auk þess hafi mátt stefna máli, er skv. því, er hér segir, átti undir lægra þing, til hærra þings a prima instantia. Virðist þetta yera í samræmi við aðalreglur Grágásar um varnarþing, sbr. t. d. 2
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.