Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1925, Page 68
66
ásinn heitir Selás (93). Þar sjest enn glögt fyrir seltóttunum, neðan-
til í ásnum. Fyrir ofan Selás er Miðás (94) og er þá komið rjett upp
undir Lómatjörn, en hún er í Sellandi. Fyrir sunnan Miðás heitir
Vörðuás (95) og er hann við landamerkin. Þetta er hár ás með há-
um standklettum að norðanverðu Annað holt en þetta getur tæpast
hafa verið kallað Arnarholt, því Steinsholt er Hraunfjallamegin (í
Arnarbælislandi), og er þá öldungis rjett að orði komist: »yfir þvera
mýri«. Útnorðan-undan Brandásum eru holt, sem heita Krossásar (96);
upp með þeim að austanverðu í Brandásaflóanum heitir Krossásakelda
(97) . Þver-norður af þeim er há og stór borg, sem heitir Stóra-borg
(98) , hún er við landamerkin milli Sels og Dagverðarness, og er þá
komið út að fyrnefndu Lóni. Fyrir neðan Stóru-borg og niður með
Lóninu heita Lónásar (99), efri og neðri. Tangi gengur norður í Lónið
neðarlega, móts við lónstekkinn, sem heitir Grœni-tangi (100). Útsuður-
af Lónásunum er há borg, kölluð Stráksborg (102). Nær bænum og
rjett við endann á Lóninu er löng borg, kölluð Lónborg (103). Lónið
nær rjett að henni; þó er kirkjuvegurinn rjett við endann á henni,
og fellur oft um stórstraum þar í götuna og fast upp að borg. Þar
fyrir heiman er Húsaborgin (104) og er þá komið heim að túni.
Kirkjuvegurinn liggur norðan-til með henni, við Lónið. Þegar sjera
Páll J. Mathiesen var í Dagverðarnesi girti hann kringum þessa borg
og ætlaði að gera hana að túni. Ekki hirti Magnús fóstri minn um
þetta, en hafði túngarðinn milli túnsins og borgarinnar. Fyrir neðan
Húsaborgina er holt eða borg, kölluð Neðri-borgin (105). Milli þessara
borga er laut, kölluð Hádegisskarð (106).
Öll þessi holt og ásar, sem nú hafa verið nefnd, eru meira og
minna skógi vaxin ofan að Sandhólum; þó er skógurinn mestur í
Brandásunum, en enginn skógur er á borgunum næst bænum.
Mjög stór flói er milli ásanna, Lónásar og Krossásar að vestan
og norðan, Brandásar að austanverðu, Byrgisásar o. fl. að sunnan.
Þessi flói heitir Brandásaflói (101); hann má heita allur eitt foræði
og illur yfirferðar.
Upp undan Dagverðarnestúninu og vestanvert við Lónið, er stórt
land, með mörgum holtum og flóum, og heitir Hrísey (107), þar er
þó ekki nokkur hrísluangi. Sunnan til á Hrísey, við Lónið, eru allhá
holt, kölluð Vatnsstapar (108). Þá er langt holt um miðja eyna, kallað
Stekkjarholt (109); gamlar stekkjarrústir eru við heimari endann á því.
Fyrir ofan Stekkjarholtið eru tvö, há holt og brekkur sunnan-undir.
Þær heita Kálfsbrekkur (110), en holtin Kálfsbrekkuholt (111). Að austan-
verðu við þau eru hólmar og eru þrjú rif af Hrísey fram í þá; þeir
heita Rifjahólmar (112), og er þá komið að Lóninu. Fyrir ofan Kálfs-