Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1959, Blaðsíða 74

76
ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS
627. Einn glossasteinn (opal) hálfglær, þ. 2,1, og þverröndóttur steinn (úr
grágrýti, kalki og kvarzi), grár, grænn og hvítur. L. 5,2. Eflaust „skrýtnir
steinar". — Fundust úti fyrir bæjardyrum.
701. 7 eirpjötlur, allar þunnar, um 0,1 sm þykkar, alla vega rifnar og trosn-
aðar á jöðrum. Stærsta brotið er 6,5 í þvm. en það minnsta aðeins 1,3. Flestar
eru pjötlurnar með hnoðnöglum eða naglagötum, og á þeirri stærstu er bót
eða hún sjálf er hluti af bót. Ekki verður séð til hvers þær hafa verið notaðar.
— II, hér og hvar á syðra seti, mest austast.
702. Hverfisteinn úr Ijósum sandsteini, frekar smákornóttum, þvm. 25,6—
27,1, þ. 5,9. Þvermál augans, sem er kringlótt, er 3,1. Steinninn ósléttur og
nokkuð kvarnað úr brúnum og með talsverðu kasti, en þó sæmilega nothæfur.
Hann virtist liggja á búrhillu yzt norðan megin og hefur ekki verið í notkun
sem hverfisteinn, þegar hann fannst. Hverfisteinar með kringlóttu gati eru
all-sjaldgæfir og taldir fornir'i”!’). Á Þjms. eru til þrír og einn þeirra fundinn
í kumli frá heiðni. Þessi er þeirra stærstur. -—- VI.
703. Botngjörö af keraldi. Á staðnum mátti sjá, að þvermál keraidsins hefur
verið 30—50, en nú eru aðeins eftir slitur af botngjörðinni. Hún hefur verið
negld saman á a. m. k. 4 stöðum með eirnöglum. Breidd gjarðarinnar hefur
verið a. m. k. 3,8 og þ. 0,6. Naglarnir hnoðaðir og eirþynnur lagðar undir
hnoðin. — VII, nærri NA-horni.
704. Kirna á gólfi VII, (var ekki unnt að hirða).
705. Yfirsteinn úr kvörn, þvm. 47, hæð um miðju 7,2, vídd augans 7,5.
Gat fyrir standinn er 6,3 frá brún, 3,2 að vídd. Að ofan er steinninn kúptur
með lága upphleypta bryggju um augað. Randflöturinn ekki lóðréttur, heldur
eins og beinn flái og neðri brún því hvöss. Að neðan er steinninn alveg eins
og 504, trektlaga og brattastur við augað. Grunn lægð er klöppuð í neðra borð
fyrir seglið, en hún hefur sljóvgazt vegna þess að steinninn er allslitinn. Úr
grágrýti og getur vel verið ættaður úr nágrenninu. Nú í fjórum brotum, eitt
þeirra brotnaði frá eftir að steinninn fannst, en hann lá undir búrhillu í VII
og hefur verið látinn þar, þegar hann brotnaði.
706. Hjarir af hurð úr járni, ryðbrunnar. Fram við krókinn er tanginn
1,8 br. og 0,5 þ., en endinn er sleginn fram í odd. Tanginn er 10,4 að 1., og er
oddurinn hringbeygður til hliðar. Á hinni hliðinni er ryðkökkur, sem gæti
verið leifar af nagla. Krókstandurinn er 2,5 hár, en ekki er unnt að sjá gild-
leika hans. Lykkjan er úr 1,2 breiðu járni, sem lagt er tvöfalt í tanganum,
en hann er brotinn, og er eftir af honum 3 sm langur bútur. Það er auðséð,
að tangi lykkjunnar hefur verið rekinn í tré, e. t. v. dyrastafinn, og krókurinn
þá negldur á hurðina og snúið standinum niður. Naglaleifarnar á króktang-
anum gætu einnig bent til þessa. Ekki fundust nema einar hjarir við dyrnar,
og e. t. v. hafa þær aðeins verið einar og þá efst á hurðinni. Trúlegra er, að
efri hjarirnar hafi farið forgörðum fyrir löngu. — VII, við dyr í þili.