Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1959, Blaðsíða 107
RÆNINGJADYSJAR OG ENGLENDINGABEIN
109
öld er dálítið farið að bera á tannskemmdum hér (sbr. Schleisner
og Jón Finsen), en erfitt er að gera sér grein fyrir tíðleikanum
þá, nema hvað hann hefur verið miklu minni en nú. Af fornleifa-
rannsóknum í Skálholti má sjá, að af beinagrindunum í grunni
Brynjólfskirkju voru aðeins þrjár með tannskemmdir, nefnilega
þeirra biskupanna Jóns Árnasonar, Finns Jónssonar og Hannesar
Finnssonar, sem allir voru rosknir menn, er þeir létust (78, 85 og
57 ára). Það er því ekki líklegt, að tannáta hafi farið að gera vart
við sig hér á landi, að talizt gæti, fyrr en í byrjun 19. aldar.
Sá möguleiki, að beinagrindurnar frá Höfða gætu verið frá þeim
tímum, er tannáta var orðin talsvert almenn hér, verður að teljast
lítt hugsanlegur, vegna þess að heimildir mundu þá vafalaust vera
til fyrir aftöku mannanna og bardaga, er þeir hafa átt í.
Niðurstaða athugananna á þessum beinagrindum frá Höfða verð-
ur, að þær séu af erlendum mönnum, er hafa lent í vopnaviðskipt-
um og verið teknir af lífi.
Jón Steffensen.
SUMMARY
Skeletons of English sailors from 1431 A. D.
In 1431 there came to a fight between Icelandic peasants and the crew of
an English merchant ship, which lay at anchor near Kolbeinsárós in Skaga-
fjörður in the North of Iceland. According to tradition the Icelanders killed
80 Englishmen from the ship and buried them in a couple of cairns near a
farm which ever since is called Mannslagshóll (from mannslagur, manslaugÍLter).
These eairns are to be seen beside an old horse track. Usually they are called
Ræningjadysjar, i. e. Robbers’ Cairns. Critically estimated the records of these
events boil down to this: Hostilities certainly took place between the people
of Skagafjörður and the crew of an English ship in 1431, but the number of
fallen Englishmen is unknown and doubtlessly grossly exaggerated in the
tradition. I i
In the spring time 1952 road-builders came upon a heap of human bones not
far from the cairns. There were bones from at least five persons, who had
been thrown unceremoniously into the grave, without any personal belongings.
Clearly these persons were not pagan Icelanders, i. e. from the Viking Age,
since in that period certain well-known burial customs were followed, nor
were they Christian Icelanders, as this burial is altogether disgraceful and