Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1959, Blaðsíða 27
30
ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS
VII. Búr. Vestan við stofuna var hús, sem vissi frá norðri til
suðurs og sneri timburstafni fram að stéttinni. Tóftin er 6,5 m
!öng, 2,8 m víð fremst og 3,1 m víð inn við gafl. Hún er dálítið
hornskökk, en norðvesturhornið er sem næst 90°. Vestur- og norður-
veggir eru nærri beinir, en austurveggur nokkuð sveigður inn um
miðju. Allir voru veggir nú lágir, sums staðar aðeins ein steina-
röð, en á öðrum stöðum allt að 1 m. Var austurveggurinn yfirleitt
hæstur, en vesturveggur lægstur, og má vera að Grafargilslækurinn
hafi spillt honum eitthvað, enda hefur hann á stundum runnið fram
með veggnum. Kamparnir stóðu í 1 m hæð, hlaðnir úr vænu grjóti,
en teknir nokkuð að snarast fram og gliðna. Glögg merki sáust
í vikrinum eftir timburþil, og hefur það verið um 85 sm innan við
kampana. Dyr hafa verið á miðju þili um 70 sm víðar og í þeim
hurð á járnum, því að þar fundust í vikrinum hjarir, krókur og
lykkja, en ekki sást hvort það voru efri eða neðri hjarir, ef þær
hafa þá verið tvennar á hurðinni. Framan við þilið var hellulagt
á milli kampanna, og náði sá flór fram að stéttinni. Inn eftir miðju
gólfi allt inn að gafli var gólfskán, mest úr kolasalla og ösku, en
til beggja hliða var gólfið lægra og lítt eða ekki troðið, og þar lá
mikið af alls konar grjóti, hellur, hnullungar og einn brotinn yfir-
steinn úr kvörn. Yfir þessu grjóti voru miklar trjáleifar uppi í
vikrinum, og tel ég víst, að þar hafi verið bekkir eða hillur, líklega
80—100 sm á breidd. Innarlega við austurvegg hafði staðið kerald
á hillunni, 30—50 sm vítt, og voru leifar þess uppi í vikrinum,
botninn aðeins fáa sm fyrir ofan hæstu steinana, en um 25 sm
fyrir ofan sjálft gólfið. Fram undir þili við vesturvegg fannst einnig
hverfisteinn, og var neðra borð hans 30 sm fyrir ofan gólfið. Þetta
gæti þýtt að bekkirnir hafi aðeins verið 30 sm að hæð, en eins
gæti verið að bekkirnir hafi fúnað og fallið niður á þann vikur,
sem þá hafði borizt inn í húsið. Einnig er það athyglisvert, að trjá-
leifarnar við veggina, sem sáust greinilega undir keraldinu og
hverfisteininum, lágu mjög óreglulega og mynduðu ekki slétta bekki.
Verður því að telja með öllu óvíst hver hæð búrbekkjanna hefur
verið. Fram undir dyrum, fast við vesturbekkinn og jafnvel inn
undir honum að nokkru, var sáfar í gólfi. Það var nær 60 sm í
þvermál, 25 sm djúpt og æði óreglulegt og sljótt, en í lögg sáfarsins
var vottur af eir og trjáleifum. Umhverfis var mikil aska, og hefur
hún ef til vill verið borin að sánum. Líklega hefur sárinn verið
tekinn burt og sáfarið því sljóvgazt, áður en það fylltist endan-