Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1959, Page 22

GRÖP í ÖRÆFUM
25
um vesturvegg hússins. Það er um 40 sm vítt og viðlíka hátt og
tæpra tveggja metra langt (veggþykktin). I botni „vindaugans“
voru viðarkol nokkuð blönduð vikri. Veggir voru háir í húsinu, á
3. metra, en allmjög hlaupnir fram og sums staðar var hrunið úr
þeim, enda var mikið af grjóti niðri í þrónni undir gólfinu, en sumt
grjótið hefur þó verið þar frá upphafi, og var þó engin hleðslu-
lögun á því, en á mörgum stöðum var á steinunum gulleitt, feitt
lag í hæð við botn lokræsisins. Virtist það vera einhverjar rotn-
unarleifar.
Inn um „vindaugað" hefur vatn borið mikið af vikri einhvern
tíma ekki löngu eftir að bærinn fór í eyði. Hefur það fyrst runnið
eftir lokræsinu, sem brátt hefur stíflazt, en þá hefur vatnið runnið
niður göngin og bæjardyrnar og myndað þar glerhart lag, sam-
breysking af möl og vikri. Síðar hefur húsið (IV) og vindaugað
fyllzt og stíflað fyrir vatnið, en áframhaldandi vatnsrennsli ofan
við bæjarvegginn hefur gert aðstæður þar óskýrar. Þar sást t. d.
ekki neinn umbúnaður til að veita vatni inn um „vindaugað“ en
vera má að lækurinn hafi verið leiddur inn í tréstokki þótt þess
sjái ekki merki nú. Hið gula, feita lag, sem er í þrónni, bendir
til þess að úrgangi hafi verið hellt í hana, enda sýna stórgripa-
beinin það, og er þá vart að efa, að húsið hafi verið notað sem
salerni. Þar með er ekki útilokað, að það hafi einnig verið notað
sem brunnhús, ef vatn hefur bunað í þróna frá vindauganu.
V. Baöstofa. Framan við dyrnar a IV liggja göng fyrst til
austurs, samhliða norðurvegg II, en þverbeygja síðan til norðurs
°g liggja þar inn í lítið hús, sem er nálægt 3 m að lengd frá austri
til vesturs og rúmir 2 m á breidd frá norðri til suðurs. Göngin
eru rúmlega 50 sm víð og samtals 3,2 m löng (mælt eftir miðju).
Þau eru hellulögð að mestu og er mikill kolasalli á milli hellnanna,
en lokræsi er ekki undir þeim. Innst í göngunum liggur strendur
úrangi þvert yfir þau, og virðist þar hafa verið þröskuldur, og hefur
bar eflaust verið hurð. Dyrnar eru vestan við miðjan suðurvegg
hússins, en í suðvesturhorninu er byggt eldstæði líkt hlóðum inn
1 gaflvegginn, og er skammt frá „gafli“ hlóðanna inn í IV. Þar
er aðeins ein steinaröð á milli. Þar vantar ofan á veggina, og er
ekki útilokað að opið hafi verið á milli húsanna þar. Gólf hússins
er m,íög mishátt. Allt suðvesturhornið frammi fyrir hlóðum og dyr-
um er litlu lægra en efra borð dyradrangsins, en alls staðar annars