Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Volume

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1981, Page 95

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1981, Page 95
DULARFULLIR SKURÐLISTARMENN Á 18. ÖLD. 99 sú, að Sigurður Guðmundsson málari hefur'skrifað á seðil í einum kistlinum (8. mynd): „Hallgrímur faðir Þorláks í Skriðu hefur skorið þennan kistil.“ Þegar einu sinni var farið að leggja trúnað á þessa upplýsingu, hlaut sú ályktun að verða dregin að hlutir með samskonar útskurði væru einnig verk Hallgríms. Ókunnugt er hvaðan Sigurður málari hafði þennan fróðleik sinn. — Við skulum vona að fyrr eða síðar takist að bera kennsl á smáskurðarmeist- arann. Timi er til kominn að hverfa aftur að skrautfjöl Ólafs amtmanns Stefáns- sonar. Með nokkrum rétti er hægt að halda því fram að hún sýni skyldleika bæði við flokk 1 og 2. Lögun blaða á fjölinni á sér margar hliðstæður meðal blaða í flokki 1. Þetta sést ef til vill langbest með því að bera fjölina saman við 4. og 10. mynd. Sérstaklega augljós eru líkindin milli stærstu blaðanna á 1. mynd og 10. mynd. Yfirborðsmeðferðin, sneiðingin á stönglum og blöðum, getur einnig minnt á smáskurðarmeistarann. Aftur á móti ber lítið á skorum og stungum sem eru svo algengar á hlutum í flokki 2, og það getur varla verið veðrun að kenna. Á skrautfjöl Ólafs Stefánssonar eru hinsvegar engir kólfar með laufblökum, sem sjást svo víða í verkum smáskurðarmeistarans. En það sem algjörlega skilur á milli hennar og verka hans er stærðin, sem ekki kemur fram á ljósmyndum. Skreytiformin á fjöl Ólafs eru mjög stór og grófgerð í samanburði við verk smáskurðarmeistarans, enda er hún um 3 cm þykk, þar sem aftur smágerðar myndir hans og skreyti er frá 3 mm upp í 1 cm á þykkt. Útskurðurinn í flokki 2 er nær skreytinu á fjölinni að því leyti að hann er stórgerðari í sér og fram kemur mikill áhugi á risverki þar sem upphleyptir teinungar liggja oft ofan á böndum sem sjálf eru upphleypt. Hægt er að benda á tvö sameiginleg efnisatriði. Sérstaka athygli vekja englar með myndkringlu á milli sín. Á 1. mynd eru þeir settir sinn hvoru megin við kringlu með spegil- nafndrætti og annarri áletrun, á 14. mynd halda þeir á konungskórónu uppi yfir kringlu með mannsgrímu í. En þó að efnisatriðin séu skyld, er útfærslan það ekki. Englamyndirnar eru sín í milli gjörólíkar, og myndir óþekkta meist- arans eru langtum glæsilegri en myndir í flokki 2. Hitt sameiginlega efnisatriðið er blómið með fjórum krónublöðum. Það er að finna í tveimur ystu uppundningum skreytisins, og í flokki 2 kemur það fyrir á öllum hlutunum sem nefndir voru. Þó er sá munur, að á skrautfjölinni eru blómin slétt á yfirborði, en í flokki 2 eru þau með skorum. Þar eru þau einnig yfirleitt dýpra skorin til miðjunnar. Þannig sýnir fjöl Ólafs amtmanns þó nokkurn skyldleika við báða flokka, 1 og 2. En við nánari athugun virðist þessi skyldleiki vera minni en maður hefur tilhneigingu til að halda fyrst í stað. Síðastliðið sumar (1981) var ég svo heppin að geta virt þetta fyrir mér í Þjóðminjasafni íslands í fylgd með Herði Ágústs-
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142
Page 143
Page 144
Page 145
Page 146
Page 147
Page 148
Page 149
Page 150
Page 151
Page 152
Page 153
Page 154
Page 155
Page 156
Page 157
Page 158
Page 159
Page 160
Page 161
Page 162
Page 163
Page 164
Page 165
Page 166
Page 167
Page 168
Page 169
Page 170
Page 171
Page 172
Page 173
Page 174
Page 175
Page 176
Page 177
Page 178
Page 179
Page 180

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.