Eimreiðin - 01.05.1901, Page 46

126
grein málsgrein í frumtexta og þýðingu. Fjölmargar leiðréttingar eru
gjörðar á »ekki óverulegum göllum hinna eldri þýðinga«. Starf nefndar-
innar er mjög vandasamt. Það er leyst af hendi með mestu nákvæmni
og trúmensku, eftir þeirri meginreglu, sem nefndin hefir sett sér.
2. í »formálanum« fyrir fyrstu bók Móse er einnig bent á galla
þýðingarinnar. Þar er sagt, að þýðingin »víða kunni að þykja miður
íslenzkuleg«. Ef mikil brögð verða að þessu, þá er það stór galli. En
hér er að líkindum engin hætta á ferðum. Allir nefndarmennirnir eru
kunnir að því að hafa mikið vald á íslenzkri tungu. Þeir virðast því
geta hæglega séð um, að þýðingin verði bæði nákvæm og íslenzkuleg*.
Endurskoðunarnefndin hefir þýðingarmikið starf með höndum. Það
verður óefað íslenzku kirkjunni til blessunar og heilla.
Þýðingin á fyrstu bók Móse og Markúsar guðspjalli er einkar ná-
kvæm og vönduð að öllum frágangi. Það er auðvitað létt að þýða
þessar tvær bækur ritningarinnar. Margar aðrar bækur hennar eru
miklu þyngri Það er óskandi og vonandi, að þýðingin á öllum bók-
um ritningarinnar fari nefndinni eins vel úr hendi, eins og þýðingin á
þessum tveimur bókum. Allir íslendingar, er unna kristinni kirkju, óska
nefndinni allra heilla. H. P.
MOSEBÆKURNAR í ljósi hinna vísindalegu biblíurannsókna.
Eftir Jón Helgason. íSérpr. úr »Tímariti Bókmentafélagsins« XXI).
í ritgjörð þessari færir höf. fram rök »hinna svo nefndu hærri
bibíurannsókna« fyrir því,
»að Móse hvorki er né getur verið höfundur Mósebókanna,
að Mósebækurnar eru ekki sjálfstætt sagnarit, heldur samsteypa
eldri rita, sem aðalhöfundur þeirra hefir tekið upp óbreytt að mestu,
og loks
að Mósebækurnar í þeirri mynd, sem vér eigum þær nú, eru ekki
framkomnar í heimi bókmentanna fyr en um miðbik 5. aldar f. Kr.«
Þessi rök hefir höf. tínt saman úr íslenzkum, þýzkum og dönsk-
um ritum um þetta efni. Sjálfur hefir hann auðvitað eigi komið fram
með ný rök. En hann raðar rökum þessum skipulega. Og málið á
ritgjörðinni er gott. Á rökunum sjálfum ber hann enga ábyrgð. Þau
eru »starf hinna svo nefndu hærri biblíurannsókna«.
Á 19. öldinni (um 1830—1860) beindust shærri biblíurannsóknirnar«
að nýja testamentinu. Fremstur þar í flokki var F. C. v. Baur. Hann
lagði meginreglu heimspeki þeirrar, sem kend er við Hegel, til grund-
vallar við »biblíurannsóknir« sínar. Með »innri vitnisburðum« nýja
testamentisins þóttist hann sanna, að flestar bækur þess væru eigi eftir
þá höfunda, sem þær eru eignaðar. Skoðun hans var, að Páll postuli
hefði að eins ritað 4 bréf í nýja testamentinu (Róm., 1. og 2. Kor.,
og Gal.). Allar aðrar bækur nýja testamentisins voru, að skoðun hans,
ritaðar löngu eftir daga postulanna. Alt þetta reyndi hann að sanna
með »innri vitnisburðum« nýja testamentisins. Baur var allra manna
»lærðastur«, enda snerust guðfræðingarnir á mál hans í stórhópum. I
nafni vísindanna reyndu lærisveinar hans að ryðja þessum nýju skoð-
unum braut. Þeir kölluðu engan vísindamann, sem eigi fylgdi Baur í
þessu máli. (Meðal íslendinga var Magnús Eiríksson lærisveinn Baurs.