Eimreiðin


Eimreiðin - 01.01.1902, Page 4

Eimreiðin - 01.01.1902, Page 4
4 Alþýðuháskólar í Danmörku. Eftir cand. phil. JÓN JÓNSSON. Stjórnarbyltingin mikla á Frakklandi hefur með réttu verið talin einn af hinuin hrikalegustu og um leið þýðingarmestu við- burðum mannkynssögunnar. Fjölda margir ritsnillingar hafa tekið sér fyrir hendur að skýra hana og kveða upp dóm yfir henni. Sutnir hafa skoðað hana eins og nokkurs konar viðbjóðslegt voða- spil, þar sem allar lægstu og dýrslegustu eðlishvatir mannsins hafi bylt sér taumlaust og gegndarlaust. Aðrir aftur á móti telja hana endurfæðingarhátíð mannkynsins. En hvað sem þessu líður, þá er hitt víst, að þegar stjórnarbyltingin var um garð gengin, voru rofnir þúsund fjötrar, sem öldum satnan höfðu legið á mannkyninu, og nú tók að rofa fyrir sól og sutnri í lífi þeirra stétta, sem alt til þess tíma hafði verið skipað sæti í hinum yztu myrkrum vanþekk- ingarinnar, þrældómsins og íyrirlitninga'rinnar. Alþýðan kemur nú fyrst til sögunnar aftur eftir margra aida kúgun. Heilar þjóðir vakna til lífsins við þessa atburði og stíga sporið út í framtíðina með nýju þori og nýju þreki. Á umliðnum öldum hafði Norðurlanda gætt lítið meðal menta- þjóðanna. Pau hímdu þarna eins og hálfgert utan við heiminn, frostbundin bæði í líkamlegum og andlegum skilningi. En eftir 1800 rísa upp ýmsir ágætismenn meðal þriggja frændþjóðanna, Dana, Svía og Norðmanna, sem vekja þjóðirnar af dvalanum og ryðja nýja og sjálfstæða braut fyrir andlegu lífi á Norðurlöndunt. 2. apríl 1801 stóð allur þorri Kaupmannahafnarbúa og starði út á höfnina. Englendingar höfðu lagt þar flota sínum og háðu snarpa orustu við varðskip Dana. Skotin dundu við án afláts, alt lék á reiðiskjálfi, reykjarmekkirnir þyrluðust upp, ultu fram og aftur og huldu flotana í þéttri svælu, eins og til að skýla ógnunum og mannfallinu, en neyðar- og fagnaðaropin kváðu við á víxl utan úr brælunni. Danir vörðust prýðilega og var þó ekki við lambið að leika sér, því Nelson, sjóhetjan mikla, var annars vegar. Inni í mannþrönginni stóðu tveir ungir stúdentar og störðu á viðureign- ina með öndina í hálsinum. Báðir stóðu eins og á nálum og inni fyrir hreyfðu sér hjá þeim æstar en þó óljósar tilfinningar. Pessi

x

Eimreiðin

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.