Eimreiðin - 01.05.1916, Blaðsíða 62
13»
vandasamt og seinlegt, svo viðskiftamennirnir fengu seina af-
greiðslu.
Pá kom til hans miljónamæringur, sem einnig hafði orðið
fyrir því tjóni, að láta hönd sína í vél einni. Pegar Carnes hafði
smíðað hönd handa honum, borgaði auðmaðurinn ekki aðeins
verkið ríflega, heldur bauðst hann og til að leggja fram fé, til að
stofna verksmiðju, sem smíðaðar yrðu í gervihendur eftir aðferð
Carnes. feir mynduðu hlutafélag (Carnes artificial limb com-
pany), og verksmiðjair starfar síðan og gefur góðan arð. En
einkennilegt er það, að flestir hlutafélagarnir og margir verk-
smiðjustarfsmennirnir eru handlausir og vinna með gervi-
höndum.
þjóðverjar hafa nú pantað fjölda af gervihöndum frá Amer-
íku handa hinum mörgu handlausu dátum. Pví þeir viðurkenna,
að sjálfir kunni þeir ekki að smíða jafngóða gripi; auðvitað geta
þeir búið til aðra eftir þeim, en það mega þeir ekki, því Carnes
hefir einkaleyfi (patent). Ekki hefir þetta þó gengið orðalaust.
Ymsir þýzkir sjálfstæðismenn hafa ráðið frá, að eiga viðskifti um
gervihendur, eins og annað, við þá illu Ameríkumenn, sem steypi
kúlur handa fjöndum þeirra. Og blöðin hafa skammast út af
þessu. Heilbrigð skynsemi hefir þó orðið ofan á og veitt bétur
en naglalegum sjálfbirgingsskap.
Meðan ég var í Berlín, sá ég víða gervihendur Carnes í
búðagluggum umbúða- og verkfærasala og heyrði mjög dáðst að
þeim.
Carnes-hendurnar eru, eins og reyndar aðrir nýtízku-gervi-
limir, gerðar sumpart úr tré og stáli, en sumpart úr leðri eða
gúttaperka. En liðamótin hreyfast með teygjuböndum og bast-
taugum.
Eegar gervihöndin hangir niður, er hún krept, en þegar
henni er lyft upp, opnast greipin. Og um leið og hendinni er
lyft, snýst hún þannig, að lófinn veit upp (supinatio). Eins og
áður er sagt, eru það ýmsar hreyfingar í öxl eða olboga, sem
koma hreyfingum handarinnar á stað, en auk þess má með ann-
arri hendinni styðja á vissa hnappa, til að framleiða ákveðnar
fingrahreyfingar. En útbúnaðurinn á öllum liðum og hreyfitaug-
um er svo margbrotinn, að ekki er unt að skýra nánar frá því,
nema með mörgum myndum og löngu máli.