Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1967, Blaðsíða 16
18
tilraunina kemur meira að segja í ljós, að á Hvanneyri er
ekki til neinn tvískera traktorplógur af nútímagerð, heppi-
legur til að plægja tún til endurræktunar. Sennilegt að ekki
sé betur ástatt á Hólum um þá hluti.
Og það sem gert er hér og þar, að því að endurrækta tún
„vegna kals eða þýfis“, svo fylgt sé orðalagi og hugsun jarð-
ræktarlaganna, mun víðast og að mestu þrælbundið við
skemmri skírnar ræktunarháttuna. Tætarinn er nær einvald-
ur, bara að tæta landið og sá í það á ný. Misnotkun jarðtæt-
arans, þessa ágæta verkfæris, er orðin að meinsemd og voða
í íslenzkri túnrækt. Og hið nýjasta nýtt er að vaða ennþá
beinna yfir kelduna, nota vélar sem gera allt í senn að tæta
heilt land og óplægt og sá grasfræi um leið. Óttinn við plóg-
inn ræður stefnu og aðgerðum. Hugsunin að koma búfjdr-
áburðinum niður í túnin á ekki upp á pallborðið, hún kemst
ekki að.
Eldri bændur, sem muna ofanafristu-aðferðina og þakslétt-
urnar, munu minnast þess hver áherzla var lögð á að bera
vel í flögin, undir þökurnar, og hvernig þakslétturnar bjuggu
árum saman og ótrúlega lengi að þeirri aðgerð og áburði.
Um þetta er örugg reynsla. Vel skynugir tilraunamenn létu
sér jafnvel um skeið til hugar koma að endurvekja þaksléttu-
aðferðina með vissum hætti. Hjá Ræktunarfélagi Norður-
lands voru gerðar tilraunir með að plægja tún til lítillar
dýptar, bera ríkulegt magn af búfjáráburði i plógförin og
leggja svo strengina niður aftur. Þetta gaf góða raun, að því
er til sprettunnar kom, en reyndist tæknilega erfitt, vinnu-
frekt og um leið of dýrt í framkvæmd.
Sporið frá þessari hugmynd um ræktunarbætur og til þess
að endurrækta túnin með plægingu á venjulegan hátt er ekki
ýkja stórt. Það er borið mjög vel á túnið, mikið magn af bú-
fjáráburði, svo er plægt með tvískeraplóg, ekki djúpt en vel
og vandlega. Áburðurinn lendir að mestu undir strengjun-
um og á milli þeirra. Plægjan er herfuð gætilega án þess að
róta upp plógstrengjum, grasfræi er sáð og borinn á ábætir
af tilbúnum áburði. Það sem best er af fyrri gróðri túnsins
æðir upp á milli strengjanna, því má treysta, í samkeppni