Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1967, Blaðsíða 91
93
Á Hvanneyri virðist prótein í heilgrösum aukast meira
en prótein í hálfgrösum, ef köfnunarefnisáburður er borinn
á engi. Meira prótein reyndist í hálfgrösum en heilgrösum
(gulstör) á óábornu engi.
Á Skriðuklaustri óx kalímagn uppskerunnar með vaxandi
magni af köfnunarefnisáburði. Á Hvanneyri var þessu öfugt
farið, ef miðað er við kalímagn í þungaeiningu heys. Ef
hins vegar er reiknað með uppteknu kalí af flatareiningu
lands, þá hefur það aukizt með vaxandi köfnunarefnismagni.
Að sjálfsögðu eykst kalímagn gróðursins, þegar kalíáburður-
er borinn á, en aukningin er töluvert minni í gulstör en
heilgrösum. Þess ber að gæta, að gulstör og heilgrös eru á
mismunandi þroskastigi, þegar engið er slegið og þess vegna
gefa niðurstöðurnar ófullkomna mynd af eiginleikum
plantnanna til efnasöfnunar.
Eins og áður segir, fellur sjór á tilraunalandið á Hvann-
eyri í stórstraumsflóðum. Það eru áraskipti að því, hve mik-
il brögð eru að þessu. En þetta er sjálfsagt skýringin á því,
hvað natríummagn er mikið í gulstörinni.
Erlendis hafa menn uppgötvað, að jurtir hafa mismikla
eiginleika til natríumsöfnunar. Língresi og vallarsveifgras
hafa ekki hæfileika til að safna miklu af þessu efni. Köfnun-
arefnisáburður eykur natríummagn grasa (G. ap Griffith og
R. J. K. Walters, 1966). Þessi tilraun sýnir, að gulstör hefur
mikla eiginleika til natríumsöfnunar gagnstætt heilgrösum,
þeim sem mest er af í tilrauninni á Hvanneyri. Það virðist
því óhætt að draga þá ályktun, að hálmgresi safni ekki miklu
af natríum.
Fosfóráburðurinn virðist einnig auka natríumsöfnun
jurtanna, eins og sjá má á mynd 2.
Það er kunn staðreynd, sem enn staðfestist í Hvanneyrar-
tilrauninni, að plöntur taka þeim mun minna af natríum,
því meira sem borið er á af kalíáburði (Þorsteinn Þorsteins-
son og Magnús Óskarsson, 1963).
Kalsíum- og magníummagn jurtanna hefur verið nokkuð
stöðugt, þó að áburðarmagn hafi verið breytilegt. Þar af
leiðir, að upptaka kalsíum og magníum hefur aukizt í nokk-