Réttur - 01.02.1917, Síða 24
26
Réttur
vörurnar til þess að fá vöxtu af starfsfé sínu og
laun fyrir fyrirhöfn sína og áhættu, og þá hlýtur
hann að leggja eins á tóllinn eins og á aðra liði
vöruverðsins. Smásalinn verður því að g'reiða hon-
um hærri toll en hann greiddi innheimtumanni
landssjóðs. En nú hlytur smásalinn að fara eins
að við þá, sem kaupa vöruna af honum, og verða
þeir því að gjalda honum hærri toll en hann greiddi
lieildsalanum. í þessu dæmi eru tveir óþarfir milli-
liðir milli gjaldenda og innheimtumanns landssjóðs,
svo að innheimtan verður þreföld og því miklu
dýrari en ella.
3. Hindrar aðflutningsgjaldið ekki framleiðsluna ?
Eptir því sem framleiðslan verður dýrari, eptir
því framleiðist minna með sömu framleiðslukröptum.
Ef til vill verður sagt, að aðflutningsgjaldið
hindri ekki framleiðsluna í sjálfu sér, þar sem það
er ekki lagt á þær vörur, sem beint eru notaðar
til framleiðslu. En þegar betur er aðgætt, er það
þó svo. Vegna aðflutningsgjaldsins verður dýrara
að lifa en ella, og hlýtur því vinnukraptur að verða
dýrari og framleiðslan þá um leið.
4. Hefir aðflutningsgjaldið ekki siðspillandi áhrif?
Dæmin eru deginum Ijósari hvað þetta atriði
snertir. Tollsvik hafa opt komist upp hér á landi,
og er þó víst, að þar hafa ekki komið öil kurfl til
grafar.
Aðflutningsgjaldið uppfyllir þvi ekkert af skil-
yrðunum.
F*á er vörutollurinn. Um hann get ég verið stuttorður,
því að hann er ekkertannað en aðflutningsgjald, og er því
alveg sama um hann að segja og það. En þó hindrar
hann framleiðsluna öllu meira, því að hann er lagður á
vö'rur, sem eru notaðar beinlínis til framleiðslu. Sem
dæmi þess, hve ranglátlega vörutollurinn getur komið
niður, má geta þess, að í harðindavorum (t. d. 1914 og