Réttur - 01.02.1917, Blaðsíða 28
30
Rétfnr
vald. Þetta er ekki rétt. Auðvald heíir verið hér til á
öllum tímum þjóðarinnar, það sýnir sagan. Þarf eigi
nema að minna á höfðingja Sturlungaaldarinnar og ein-
okunarverzlunina. Nú sem stendur virðist auðvaldinu
vera að vaxa fiskur um hrygg. Kaupmannastéttin erorð-
in voldug stétt, embættismannastéttin einnig (auðvitað
er um lítinn auð að ræða hjá flestum embættismönnum,
en hagsmunir þejrra og kaupmanna fara saman í skatta-
málum). Botnvörpuútgjörðarmenn renna upp eins og
fíflar í túni, og fasteignasalar og ýmsir þess háttar gróða-
brallsmenn eru óðum að skjóta upp kollunum. Og þá
má ekki gleyma steinolíufélaginu!
Pessir menn hafa gjört sér það Ijóst, að toilstefnan er
skilyrði fyrir því, að gróði þeirra geti orðið sem mestur
á kostnað alþýðu, því að eins og áður er sýnt, gjalda
þeir eigi meira aðflutningsgjald en fátæklingarnir, og
sleppa alveg við útflutningsgjaldið. Pessir menn hafa
miklu betri skilyrði en alþýða til að kynna sér allt það,
sem gjörist hjá öðrum þjóðum í skattamálum, og sjá því
betur, hve þýðingarmikil þau mál eru. Meðan alþýða er
æst upp með sambandsmálinu, stjórnarskrármálinu, kven-
réttindamálinu, vínbannsmálinu og ýmsum fleiri stórmál-
um, svo að hún kemur naumast auga á þétta mál, seni
er þó mesta stórmálið, koma þessir menn sinni stefnu,
tollstefnunni, að í kyrrþey hjá löggjöfum þjóðarinnar, og
alþýða veitir því varla eptirtekt, þó að hún þurfi að
greiða háan skatt af öllum eða flestum nauðsynjum sín-
um. Sé eigi tekið hér í taumana, er ekkert líklegra en að
allir skattar verði innan skamms óbeinir skattar (það er
þegar orðinn meiri hluti þeirra), og þá mætti alveg eins
leggja nefskatt á menn (það er þegar orðið með prests-
og kirkjugjöld). En það er engin hætta á, að nefskattar
aukist til muna, því að þá myndu menn taka eptir því,
hvað er að gjörast, en tilvera óréttlátu skattanna bygg-
ist á sljóleika og tómlæti þeirra, sem verða að þola ó-