Réttur - 01.02.1917, Side 53
Guðjón Baldvinsson
55
III.
Ef hægt væri að lesa í huga ungra manna á stúdents-
árunum, mundu tvær óskir alment vera þar ríkastar: að
ná prófi og embætti og að eignast heímili og konu.
Allar aðrar óskir og takmörk standa grunnum rótum í
samanburði við þessar. Við sjáum það bezt ef við lítum
á líf sömu mannanna 10 árum síðar. Hvað er þá orðið
af hugsjónunum, framgirninni o. s. frv.? Þær eru stund-
um horfnar, stundum orðnar hornrekur. En í öndvegi
situr baráttan fyrir lífinu og fjölskyldunni. Enda á hún
rætur sínar í tveim frumlegustu hvötum alls sem lifir
— hvötum sem altaf koma fram í nýjum og nýjum
myndum.
þessari þjóðbraut var nú lokað fyrir Ouðjóni Bald-
vinssyni. Hann hafði hvorki heilsu né áhuga til þess að
lesa undir próf, enda hefði það að líkindum verið að
brenna síðasta lífsskarið til lítilla nota. Og hann hafði
beðið skipbrot í ástamáli sínu, og sá fram á að hann
mundi aldrei kvænast. Enda vafasamt, hvort hann nokk-
urn tíma gæti séð fyrir'konu.
Hvar átti hann að leita hælis? Hann hafði verið trú-
maður í æsku, en kastað trúnni eftir mikla baráttu við
sjálfan sig. Og það var ekkert hálfverk á því. Hann
varð einn af þessum heitu vantrúarmönnum, sem skoða
trúna sem böl og bönd, og nú eru að verða sjaldgæfari.
Hann gat setið yfir biblíunni tímunum saman til jaess
að leita að mótsögnum og fjarstæðum. Það var eins og
hann væri hræddur um, að kristnin kynni aftur að ná
tökum á honum. En hann dó án þess að hafa látið
bilbug á sér finna í þeim efnum.
Hann átti ekkert nema þetta líf. Og það var orðið
þetta litla meinum blandið. Ouðjón var ekki maður, sem
leit undan. Hann horfðist í augu við hlutina eins og
þeir voru.
Margir hafa lagt árar í bát eða jafnvel stytt sér aldur
af líkum eða mirini ástæðum. F*að mun Guðjóni aldrej