Réttur - 01.02.1919, Blaðsíða 52

54
Réttur.
og arður verslunarinnar komist i hendur alþýðu. Að þessu
vill félagið vinna með því:
a. að reka verslun félagsmanna með samvinnu og sjálfs-
ábyrgð (Cooperation), með eigin erindrekum á sem best-
um markaði, og með sem minstum kostnaði.
b. að auka og bæta framleiðslu á innlendum verslunarvör-
um og sporna við því, að á markaðinn sé flutt óvönd-
uð vara.
c. að stuðla til þess, að félagsmenn fái vandaðar og hent-
ugar útlendar vörur, með svo góðum kjörum sem auð-
ið er.
d. að sporna við skuldaverslun og efla heiðarlegt og heil-
brigt viðskiftalíf.
e. að safna fé til framhalds og tryggingar kaupfélagsskapn -
um og öðrum samvinnufyrirtækjum, almenningi til menn-
ingar og sjálfstæðiseflingar.
f. að efla þekkingu almennings í verslun og viðskiftamál-
um, og styðja alment jafnrétti í hvívetna.
g. að styðja að samvinnu allra kaupfélaga á íslandi.« —
Pað kemur varla til þess að nokkur neiti því, að tilgang-
ur sá, sem ofanrituð grein lýsir, sé góður, og æskilegt að
hugsjónir þær yrðu framkvæmdar. Hitt mun fremur fund-
ið kaupfélögunum til saka, að þau séu stefnu sinni eigi trú,
eða þá að hún sé í raun og veru óframkvæmanleg. Eg vil
því athuga það að nokkru, hversu þeim hefir tekist að koma
þessum ásetningi í framkvæmd, og hver árangur hefir orðið,
samanborið við ástæður þeirra héraða og einstaklinga, sem
hlýta verslun kaupmanna.
Samábyrgðin: það mun mörgum virðast í fljótu
bragði, að hin félagslega (solidariska) ábyrgð innan kaup-
félaganna sé fremur leið til þess að sjá þeim fyrir nægilegu
lánstrausti og starfsfé, heldur en að hún sé í sjálfu sér eftir-
sóknarverð. Meðal andstæðinga kaupfélaganna er hún þrá-
sinnis notuð sem »grýla«, til þess að hræða einstaklingana