Réttur - 01.02.1923, Page 95

kjettur 95
minkun seðlaveltunnar skapast brátt möguleikar til vaxta-
lækkunar.
Að heimta sparsemi af almenningi, samhliða því að
seðlaútgáfan er of ör, má telja gersamlega gagnslaust.
Þegar peningalánin verða dýr og torfengin, fer fólkið að
spara og um leið fara eignir að lækka í verði.
Því hæiri vextir. þess lægra verðmæti höfuðstólsins.
Sú setning reynist venjulega rjett. Þessari peningamála-
stefnu fylgir að vísu lækkun á framleiðslu vöruverði, líkt
og gerðist í Danmörku á árunum 1876—90; en einmitt
á þeim árum efldist landbúnaður Dana lisaskrefum og
vakti aðdáun erlendis. En það verður tæplega sagt um
gróðaárin frá 1914—20! — Fyrra tímabilið var starfs- og
vinnuöld, en hið síðara gróðabrallstímabil. Hveiju af
þessum tveimur tímabilum eigum við að kjósa að frám-
tíðin hagi sjer eftir?
Abel Brink.
V.
VerðmiðiIIinn.
Ef að innlausnarskyldu Þjóðbankans á seðlum hans
hefði veiið fylgt og haldið gildáridi, þá hefði krónan
ekki fallið í veiði í hlutfalli við gullið. Hvort sem við
hefðurn keypt mikið og selt lítið aftur til útlanda, verið
berfættir í skónuin eða í silkisokkum og þýskum lakk-
skóm, þá hefði það engin áhrif liaft á krónuna; ef bank-
arnir sáu um, að hún væii vel baktrygð. Orsök fjár-
kreppunnar er vissulega margföldun papírskrónunnar, eins
og gengisráðstefnan skýiir frá. En það er algerlega okk-
ur sjálfum að kenna, við eigum eingöngu heiðurinn sjálf-
ir og berum ábyrgðina á því; enda hefir sú ^spekúlation«
hvorki fart okktir sæmd nje traust! Það eru eigi að