Réttur - 01.04.1972, Síða 48
þjóðfélagsins óhjákvæmilega eigi þessi mál
að færast í betri horf. Eitt brýnasta verkefni
þess hóps er að afhjúpa þá kenningu að skól-
ar séu þeim sem um þá fara vænlegir til
þroskaaukningar og andlegrar upphafningar.
Það opnast hverjum þeim sem lítur upp úr
skólabókunum og ver tíma til að hugleiða
tilgang „menntunar", að þeir eru á engan
hátt æsku landsins til betrunar hugans. Ann-
ars vegar hafa skólár það hlutverk að út-
vega atvinnurekendum nægilegt framboð af
sérfræðingum ýmiss konar, og hins vegar að
innræta nemendum borgaraleg lífsviðhorf.
Þannig er Ijóst að nemendur eru ekki í
menntaskólum og háskólum til þroskaaukn-
ingar og áð þeir verði jákvæðari samfélags-
verur heldur eru þeir þar nauðsynlegir fyrir
viðgang borgarastéttarinnar og til viðhalds
skipulagi hennar. Með öðrum orðum; skól-
arnir geta aldrei orðið stofnanir sem efli
gagnrýna hugsun og hafi það að höfuðmark-
miði sínu að þroska nemendur sína sem sjálf-
stæða einstaklinga meðan borgarastéttin er
ráðandi afl í þjóðfélaginu. Ræturnar að mein-
semdum skólakerfisins er því að finna í
þjóðfélagsgerð kapítalismans sem krefst hlýð-
inna þjóðfélagsþegna í öllum stofnunum
sínum.
En þýðir þetta þá að öll barátta innan
auðvaldsskipulagsins sé gagnslaus og bezt
sé að bíða bara eftir byltingunni? Alls ekki.
Á sama hátt og verkalýðsfélög berjast fyrir
bættum kjörum og betri vinnuskilyrðum,
berjast nemendur nú fyrir auknu húsnæði
og betra, til kennslu og félagsstarfs og jöfn-
un námsaðstöðu að svo miklu leyti sem það
er hægt innan stéttaþjóðfélagsins. Hins veg-
ar má lokatakmarkið, sósíalístísk umsköpun
þjóðfélagsins, aldrei gleymast í umbótabar-
áttunni.
Á seinasta þingi Landssambands íslenzkra
menntaskólanemenda urðu um það miklar
96
deilur hvort það ætti eingöngu að helga sig
s. k. sérhagsmunamálum nemenda, svo sem
bóksölu, fleiri nemendur í skólastjórnir o.
s. frv., eða hvort það ættu að vera samtök
sem sæju vandamál skólanna í víðara sam-
hengi. Spunnust umræður um þetta aðallega
út af tillögu þar sem lýst var yfir ánægju
með val stúdenta á umræðu 1. des. síðast-
liðinn. Sú tillaga hlaut samþykki meirihluta
þingfulltrúa en olli mikilli óánægju meðal
sérhagsmunasinnanna. I raun var þessi tillaga
prófsteinn á það hvort LIM ætti að vera
þröng sérhagsmunasamtök eða ekki. Sem
fyrr segir urðu stuðningsmenn sérhagsmuna-
stefnunnar í minnihluta og eru allar líkur
á því að landssambandið klofni verði þessi
mál tekin fyrir. Upp úr slíkum klofningi
myndu þá væntanlega spretta baráttusamtök
menntaskólanema, sem setji námslaun, jafn-
rétti til náms og vandamál skólakerfisins í
þjóðfélagslegt samhengi og taki höndum
saman við marxísk öfl um baráttu fyrir sósí-
alískri byltingu á Islandi.