Morgunblaðið - 09.12.2007, Blaðsíða 46

46 SUNNUDAGUR 9. DESEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
MENNING
SÚ djúpa og margbrotna reynsla
sem fólk verður fyrir í veiði kallar á
að það tjái sig um hana. Því er ekki
að undra að veiðisögur skuli vera
eitt mest iðkaða munnlega frásagn-
arform landsmanna. Innihaldið er
ekki flóknara en að sögumaður kast-
ar öngli og fær fisk sem annaðhvort
sleppur eða endar á landi. Að þessu
leyti er efnið jafn einfalt og í drótt-
kvæðum vísum
um hermann sem
drepur óvininn
með vopni. List
svo einfaldra frá-
sagna er ekki
fólgin í því hvað
er sagt heldur
hvernig.
Bubbi Morth-
ens er þekktur
fyrir laxveiðar og munnlegar sögur
sem hann færir hér í form ritlist-
arinnar. Það kallar á aðra framsetn-
ingu en í veiðihúsum og á bakkanum
eða þegar veiðimenn hittast á förn-
um vegi. Hann heldur því að vísu vel
til haga að laxarnir séu stórir og erf-
iðir viðfangs, að jafnaði heldur
stærri en flestir þeirra laxa sem
dregnir eru úr ám landsins, en metn-
aður hans beinist að því að miðla
þeim tilfinningum sem veiðin og
glíman við náttúruna magna upp.
Koma því í orð hvað sé svona æð-
islegt við veiðina. Þar skipta hvorki
stærð né magn höfuðmáli heldur það
sama og Ragnheiður Gröndal lýsti
nýlega í sjónvarpsviðtali að hún
hefði lært um sönglist á ferli sínum:
Að minna væri meira.
Lesandinn fer með sögumanni út í
náttúruna í byggð og óbyggðum, í
rjómablíðu og illviðri, og tekur þátt í
gleði hans og vonbrigðum, jafnvel
mannjafnaði þegar seiglan og
þrjóskan skila árangri eftir að aðrir
hafa gefist upp. En veiðin kennir
honum líka lítillæti og að það geti
verið sælla að gefa en þiggja, njóta
þess að fylgjast með fögnuði ann-
arra frekar en að veiða sjálfur.
Sögumanni þykir þó erfitt að kyngja
þessum lærdómi þegar hann hnýtir
við fyrirsögn á frábærri sögu um að-
vífandi strák sem hann leyfir að
kasta einu sinni – eftir að stráksi
hefur lýst aðdáun sinni á Egó-tíma
Bubba – að „hégóminn hafi kostað
sig stórlax“. Lesandinn skynjar þó
að sá „kostnaður“ hlýtur að hafa
margborgað sig. Engir slíkir fyr-
irvarar eru þegar hann veiðir með
syni sínum. Þar er ánægjan einlæg
yfir velgengni sonarins.
Vinátta veiðifélaga, náin kynni
þegar menn opna sig á bakkanum og
óvænt tilfinningakvika harðúðigs
bónda koma hér við sögu í bland við
frásagnir sem draga það fram
hvernig ólga heillar hjónabandsævi
getur fengið útrás með lax í hendi.
Aðrar benda á mikilvægi hófsamrar
umgengni við náttúruna og breytt
kynhlutverk frá því sem áður var.
Þannig spegla veiðisögurnar nýjan
tíðaranda sem hefur víða skírskotun
út í þjóðfélagið. Sú tíð er löngu liðin
að í veiði séu karlar einir á ferð að
moka upp eins mörgum löxum og
hægt er í bland við mikla viskí-
drykkju. Nú er okkur ætlað að veiða
(og drekka) í hófi með flugum og það
er ekki lengur svo að veiðin sé ein-
göngu karlasport. Þar eiga konur
jafn mikið erindi – ekki síst við sögu-
mann sjálfan.
Sögur Bubba eru skemmtilega
fjölbreyttar, einlægar og lifandi.
Honum liggur mikið á hjarta að
miðla til lesandans hugmyndum sín-
um um veiðiskap. Stundum gæti
minna verið meira en frásagnarmát-
inn er hluti af persónu sögumanns-
ins, stóru egói sem sættir sig ekki
við annað en árangur og hefur næma
tilfinningu fyrir fólki, fiskum og
náttúrunni umhverfis.
Spegill sálar og þjóðfélags
BÆKUR
Veiðisaga
Eftir Bubba Morthens,
Reykjavík, JPV útgáfa 2007.
Að kasta flugu í straumvatn er að
tala við Guð
Gísli Sigurðsson
Bubbi Morthens
RÚMAR 6,3 milljónir króna söfn-
uðust á styrktartónleikum FL
Group fyrir verkefnið Lífið kall-
ar, sérstakt meðferðarverkefni
hjá BUGL. Jón Sigurðsson, for-
stjóri FL Group, afhenti Hrefnu
Ólafsdóttur, yfirfélagsráðgjafa
hjá BUGL, andvirði allra seldra
miða á tónleika þar sem Kiri te
Kanawa og Garðar Thór Cortes
komu fram með Sinfóníuhljóm-
sveit Íslands á föstudagskvöldið.
Tónleikarnir voru haldnir að
frumkvæði FL Group, sem greiðir
allan kostnað við þá, þannig að
andvirði miða rann óskert til
BUGL, barna- og unglingageð-
deildar Landspítala. Lífið kallar
er stuðningsverkefni á bráðaþjón-
ustu BUGL, sem miðar að því að
styrkja börn og unglinga sem
hafa orðið fyrir áfalli og í kjölfar-
ið misst lífslöngunina.
Í lok tónleikanna sagði Jón Sig-
urðsson, forstjóri FL Group, það
sérstaklega ánægjulegt að leggja
jafn ágætu málefni lið. „Með verk-
efninu Lífið kallar er verið að lið-
sinna börnum og unglingum sem
hafa orðið fyrir áfalli og misst
fótfestuna í lífinu.“ Þá þakkaði
Jón einnig söngvurunum og Sin-
fóníuhljómsveitinni fyrir þeirra
framlag.
Myndarlegt Hrefna Ólafsdóttir með upphæðina sem Jón Sigurðsson af-
henti að loknum tónleikunum á föstudagskvöldið þar sem Kiri te Kanawa
og Garðar Thór Cortes komu fram með Sinfóníuhljómsveit Íslands.
6 milljónir söfnuðust á
tónleikum Kiri te Kanawa
Morgunblaðið/Frikki
EISTNESKA söngkonan Margot
Kiis, sem búsett er fyrir norðan, hef-
ur lengi vakið athygli fyrir fínan
djassöng og syngur jafnan á ensku
með sjarmerandi hreimi. Nú hefur
hún sent frá sér skífu með tíu söng-
dönsum og einum Ellingtonópusi.
Með henni er frábært tríó: Kjartan
Valdimarsson á píanó, Gunnar
Hrafnsson bassa og Erik Qvick
trommur, en Margot hefur alltof
sjaldan sungið hér syðra. Hún er
þroskuð söngkona sem hefur mótað
persónulegan stíl er breytist varla úr
þessu. Rödd hennar er nærri söng-
leikjasöngkonum en djassdívum, en
oft krydduð beljanda gospelsins.
Skífan hefst á versinu í Crazy He
Calls Me áður en sveiflan brýst fram
hægversk en sterk. Kjartan á þarna
sólóperlu með blokkurum og öllum
herlegheitunum. Stars Fell On Ala-
bama er sungið nokkuð geyst, en
skattkaflinn fínn. Í þeirri list eru
þær Kristjana Stefánsdóttir Íslands-
meistarar. Angel Eyes er sömbu-
skotinn í útsetningu Helmut Aniko,
sem útsetur þrjá dansa á skífunni;
Margot annað. Kjartan leikur sóló á
neðra sviði hljómborðsins, sem hon-
um er tamt, og Margot skattar. Ópus
Ellingtons, sem Al Hibler söng svo
glæsilega með hljómsveit meist-
arans, I Aińt Got Noting But The
Blues, er frábærlega fluttur og
Gunnar Hrafnsson makalaust fínn í
bassakompi sínu af Niels-Henning
ættinni. Margot syngur Kern klass-
íkina The Song Is You með hraðri
sveiflu og My One And Only Love af
mikilli tilfinningu. Það er undir-
leikur glæsilegur og Qvick flottur
með burstana einsog jafnan. Sóló
Kjartans er tær lýrík. Lokasöng-
urinn er meistaraverk Rodgers og
Harts: My Romance, sem Kjartan
og Margot flytja tvö, en einsog
Kristjana í Salnum á dögunum nær
Margot ekki djasstilfinningunni í
þessum söngdansi. Ben Webster
hlustaði jafnan á Jo Stafford syngja;
en ég myndi ráðleggja öllum sem
glíma við My Romance að hlusta á
hann blása dansinn.
Diskur sem allir söngunnendur
munu njóta.
Topp djasssöngur
TÓNLIST
Geisladiskur
Margot Kiis: My Romance Vernharður Linnet