Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1945, Blaðsíða 43

inn jafn látlaust og áður og hélt áfram bænabókarlestr-
inum.
— Hvað? Engan her framar? — hraut út úr von
Roon, sem reið við hlið mér. — ímyndar þú þér, að . . .
— Nei! — svaraði presturinn, — þann 18. júní samdi
keisarinn, í samráði við ráðherrana og þingið, tilkynn-
ingu þar sem stjórnin vitandi um þá eymd, er að öðrum
kosti mundi hrjá heiminn, lýsti yfir, að hún hafi beygt
sig til hlýðni við kenningu Krists. Þar sem það er ekki
samrýmanlegt Krists vilja að kristnir menn drepi hverj-
ir aðra, er hermönnunum þar með boðið að leggja nið-
ur vopnin og hverfa heim. En fari svo, segir í tilkynn-
ingunni, að Þjóðverjar ráðist inn í landið, skipar keis-
arinn, að þannig skuli við þá breytt sem kristnum mönn-
um beri að breyta við óvini sína.
Ég hélt að karlinn væri vitlaus, yppti öxlum og sneri
á braut með flokk minn.
Það var þó því líkast, sem gamli maðurinn hefði
haft rétt fyrir sér.
Allsstaðar var vinsemd og velvild að mæta hjá íbú-
unum og hvergi hinni allra minnstu hernaðarmót-
spyrnu.
Við hernámum Sedan og Verdun. í skotskýlum þess-
ara virkja fundum við fallbyssurnar á undirstöðum
sínum, en enga hermenn til að skjóta af þeim.
Vegna alls þessa var okkur foringjunum orðið all
órótt. Við höfðum grun um fyrirsát, sem aldrei mætti
okkur þó. Við komum til þess að berjast og hefðum
lofað guð fyrir það eitt að geta byrjað, ef nokkur
franskur maður hefði nú viljað lyfta vopni gegn okkur.
í mörgum þorpum og borgum, sem við hernámum,
tókum við borgarstjórnina í okkar hendur, en er við
höfðum reynt hina frönsku embættismenn einungis að
góðvild og hlýðni, létum við þeim stjórnina fljótlega eft-
ir aftur, því að við töldum, að þegar alls væri gætt,
yrði franskri borg þó betur stjórnað af frönskum
„maire“ en þýskum Biirgermeitter, og svo fór, að þrátt
fyrir hernám okkar, breyttust lifnaðar- og stjórnar-
hættir i hinum hernumdu héruðum landsins aðeins ó-
verulega.
Meðan öllu þessu fór fram varð hugsunarháttur okk-
ar eigin hermanna fyrir athyglisverðum breytingum.
Fyrst eftir að við fórum yfir landamærin höfðu
nokkrir óstýrilátir hermenn, með það í huga, að þeir
væru í óvinalandi, framið illvirki, og verið refsað fyrir
samkvæmt hinum stranga heraga. Innan skamms þurfti
þó eigi lengur að grípa til slílcra refsinga. Hermenn
okkar gátu vitanlega ekki til lengdar launað gott með
illu og urðu því bráðlega góðvinir Frakkanna.
— Félagi, gættu þín að troða ekki niður kornið, fólk-
ið verður að hafa eitthvað að borða alveg eins og við!
— heyrði ég pommerskan sprengjukastara segja við
félaga sinn. í Toul hljóp Hannoveri inn í sælgætisbúð
og stal sælgæti, fyrir vikið var hann lúbarinn af fé-
lögum sínum.
Allt þetta var okkur ekki ógeðfellt, en það var okkur
áhyggjuefni, að þessi dásamlegu þægilegheit, — ég vil
segja — sannkristilega breytni Frakkanna fór að lrafa
viðsjái’verð áhrif á hermenn okkar. Mátti þegar sjá það
á því, að ýmsir dátanna höfðu kastað frá sér skot-
færaforðanum.
— Hví skyldum við vera að rogast með þessar skot-
færabirgðir? Fólkið gerir okkur ekkert mein! Það skýt-
ur ekki á okkur, og við þurfum því ekki að skjóta á
það, — þannig töluðu þeir.
Loks voru þeir orðnir svo andvaralausir, að þeir
köstuðu líka frá sér byssunum. Fótgönguliðssveit frá
Baden, sem hafði fengið skipun um að hertaka borgina
Chálons, skildi byssurnar eftir í’ röðum hálftíma gang
frá borginni — eins og þetta væru bara gagnlaus leik-
föng — og gengu síðan vopnlausir inn í borgina, þar
sem síðar fór svo fram sameiginleg hátíð Frakka og
Þjóverja til minningar um hið nýja bræðralag þjóð-
anna.
Þannig urðu erfiðleikar okkar miklu meiri vegna okk-
ar eigin hermanna heldur en Frakkanna, sem við herj-
uðum gegn.
Við vorum nú komnir til Parísar, og þar heyrðist
heldur ekkert skot. Þegar við komum að sigurboganum,
þekkti ein blómsölustúlkan mig eftir myndum af mér og
kastaði til mín blómvöndli úr fjólum. Þetta var þá
fyrsta skeytið, sem beint var að mér, vöndull úr þeim
blómum, sem mér þótti vænst um. Vináttumerki París-
arbúa í minn garð voru mörg eins og gáskafull orð
þeirra.
Við hertókum stjórnardeild innanríkismálanna. Þar
sá ég Bismarck, kanslarann okkar, andspænis Olliver.
Franski ráðherrann sat við skrifborð sitt, en þegar
hann sá okkur stóð hann upp og hneigði sig kurteis-
lega.
— Ég var einmitt að athuga uppástungu viðvíkjandi
framfærzlu munaðarleysingja í fiskimannastétt okkar
í Bretaníu. Óskar yðar tign að taka þetta að yður fyrir
mig? — spurði hann Bismark, og benti á pappírsark-
irnar, sem lágu um allt borðið.
í fyrsta sinn sá ég nú kanslarann okkar komast í
vandræði. Hann vissi bara ekki hverju svara skyldi. Ó-
vinur, sem snýst til varnar, á honum kunni hann
tökin, en fjandmaður, sem kemur fram sem vinur, —
þá vandaðist málið!
Fyrir Bismarck var þessi þróun málanna vafalaust
hin erfiðasta. Hann hafði sagt að við mundum vaða
gegn stáli og eldi en raunin hafði orðið nokkuð önn-
ur. Hann hafði því misst niður þráðinn.
Klukkustundum saman héldum við ráðstefnur í her-
ráðinu. Sumir vildu láta taka keisarann fastan, og
stinga honum inn í kastalann okkar í Ehrenbreitsein.
En hans hátign konungur okkar tjáði sig alveg mót-
fallinn því. „Ef Napoleon veldur okkur engum óþæg-
indum, hví skyldum við þá gera slíkt?“ sagði hann.
Aðrir vildu, að við innlimuðum frönsk héruð, nefnil.
borgirnar Metz og Strassburg, vegna öryggis landa-
mæra okkar. En hvaða þýðingu hefði slík landamæra-
verndun gegn þjóð, seem ekkert ilit hafði í hyggju
gagnvart okkur? Enn aðrir vildu krefjast hárra skatta
af Frökkum, og lá við sjálft að þcssir hefðu fram sín-
ar óskir, en nú bar fleira til.
Hin algjöra afvopnun franska hersins olli vitanlega
stórvægilegum hreyfingum í öðrum löndum. Fyrstu á-
hrifin birtust nánast í málvana undrun fólksins, en
bráðlega fylltist hinn siðmenntaði heimur eldlegum á-
huga og aðdáun á þeirri þjóð, er hafði sýnt það hug-
rekki að játast, í raun og sannleika, kenningum Krists
(eins og presturinn í Saint-Privat orðaði það). Nú sáu
allir, að einmitt þannig átti það að vera, að þetta vav
hinn sanni hamingjuvegur þjóðanna. í Englandi fóru
VtKINGVR.
•810