Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1945, Blaðsíða 76

Haraldur Ólafsson:
Vélskipið Haukur
Við sjómenn fögnum því, að málefnum okkar sé vel
tekið. Við berjumst fyrir bættum skipastól og' öryggi
á sjónum og þar með þjóðarheildin mestöll lifir á fisk-
veiðum og farmennsku, eru það ekki sjómennirnir einir,
sem njóta þar góðs af, heldur þjóðin öll og þær at-
vinnugreinar, sem skapast af því að sem bezt aflist
og verzlun og viðskipti aukist. Nauðsynlegt er að við
sjálfir getum unnið að þeim hagsmunum sjálfstætt og
á eigin spýtur og að sem flestir leggi fram fé sitt, krafta
og liðsinni til þess að íslendingar fáist til að stunda
arðvænlegustu atvinnu þjóðarinnar. Við þurfum bætt-
an og endurnýjaðan skipaflota, sem við getum keppt
með á heimsmarkaðinum bæði sem farmenn og fiski-
menn.
Síðastliðin ár hefur mikið um þessi mál verið rætt
og ritað og er málefni þetta búið að fá svo góðar undir-
tektir að framkvæmdir eru byrjaðar í stórum stíl og
skip eru farin að koma til landsins. — Samið hefur ver-
ið um kaup á 30 togurum, einnig ætlar Eimskip að
byggja 6 flutningaskip og á fleiri skipum er von, svo að
nú horfa ungu sjómennirnir vonglaðir á framtíðina.
Hipn 17. júní s.l. kom hingað til landsins nýtt skip s.s.
Haukur, keypt í Canada, byggt á árinu 1944 til 1945 á
A.F. Theriault skipasmíðastöð við Meteghan River
Nova Scotia. Skipinu var lýst hér í blaðinu og
dagblöðum er það kom og þarf ekki endurtekningu á
því. En því miður varð skip þetta ekki langlíft og sökk
31. ágúst s. 1. SV af Færeyjum. Orsakir þessa slyss
eru ókunnar og verða líklega aldrei uppvísar, því miður.
Eigendur m.s. Hauks urðu þarna fyrir talsverðu tjóni,
því að skipið var ekki vátryggt nema rétt fyrir kostnað-
arverði, en margt kemur til greina við byrjun útgerðar,
vátryggingargjöld og margt fleira. Út af kaupum
Hauks hafa margar sögur spunnist og þarf nú minna
til en þetta fyrir slúðurelskandi fólk, og er þá sjaldan
leitað á rétta staði eftir rökum áður en fullyrðingar eru
gefnar. Ráðist er á menn þá, sem gáfu samþykki fyrir
að skipið væri keypt, t. d. Nýbyggingarráð, en það er
ekki réttur aðili að ásaka.
Skip eru aldrei keypt nema að þau uppfylli þau skil-
yrði sem þau eiga að hafa, til að vera í förum hvort
heldur á úthöfum eða innhöfum.
Skipunum eru gefin sérstök skilríki fyrir styrkleika
þeirra eftir því hvað þau eiga að gera og eftir því fá
þau flokkunarbréf og haffærisskírteini. Fyrr eru þau
ekki tekin í ábyrgð tryggingarfélags. Flokkunarfélög
þau, sem annast þetta eru Lloyds, enskt, Norsk Veritas
og Bureau Veritas, franskt. M. s. Haukur hafði sitt
styrkleikavottorð frá Bureau Veritas og mikið fram
yfir það hvað skrokk, stýrisútbúnaði, vélar og legu-
færi snerti, til að sigla milli íslands og Evrópulanda og
á ströndina við ísland og voru þau skilríki afhent ríkis-
eftirlitinu hér heima og ekkert athugavert við. Aftur-
ámóti var ýmislegt smávegis viðvíkjandi öryggisútbún-
aði skipsins, sem heimtað er meira hér en í Kanada,
endurbætt er skipið kom heim og því svo afhent haf-
færisskírteini héðan.
Ég get því miður ekki hugsað mér hver er orsökin
að skammlífi m.s. Hauks og vil engum getum að því
leiða, en ætti að fara að leita að orsökum að slæmu
eftirliti, þá held ég að ætti að byrja á upphafinu. Eru
flokkunarfélögin farin að slaka til á eftirlitinu eða
eru menn þeir, sem fyrir þau vinna ekki starfinu vaxn-
ir. Slíkt gæti maður látið sér detta í hug, ef um eftir-
litsleysi og slóðaskap væri að ræða. Þetta væri eflaust
athugandi fyrir alla sjómenn og verkefni Farmanna-
og fiskimannasambandsins ekki síður hér en annars-
staðar. Mér er ljúft að geta þess, að þeir menn sem
með mér voru við móttöku Hauks, sem að mestu leyti
var fullsmíðaður og á floti við bryggju, gerðu fyllstu
kröfur til alls útbúnaðar og má nefna þá Skúla Sívert-
sen fyrsta vélstjóra og Ólaf Sigurðsson fyrsta stýri-
mann og síðast en ekki sízt eiganda skipsins að hálfu
leyti, Pétur Bóasson, sem hafði lagt mestan hluta eigna
sinna í skipið, með framtíðar atvinnu sína og
tveggja sona sinna fyrir augum, en þeir stunda
báðir sjómennsku.Heimtað var að vélar skipsins
gengju í 40 klst. og var það gert undir eftirliti vél-
stjóra og ábyrgðarmanns frá Fairbanks Morse, er seldi
vélamar. Skipið var tekið í slipp og skoðað af sér-
fróðum mönnum, skrúfur og útbúnaður þeirra athug-
aður og dýptarmælir settur í það. Yfirleitt gerðum við
okkur far um að leita þeirra upplýsinga um skipið og
smíðastöð þess sem frekast var unnt, enda kaupsamn-
ingur ekki gerður fyrr en skipasmíðavottorð og vottorð
Bureau Veritas voru fyrir hendi. Er ég þess fullviss,
að þeir menn, sem voru við þessi kaup riðnir, sem voru
lögfræðingur mr. Smith í Halifax, bankastjórar og at-
vinnumálaráðherra, hafa ábyggilega ekki viljað vera
riðnir við neitt svindlaramál. Mikið var rætt í blöðum
í Halifax um að Kanada gæti smíðað skip fyrir ísland,
sérstaklega fiskiskip af öllum gerðum. Við stýrimenn
og vélstjórar, sem erum búnir að vera við flokkunar-
viðgerðir skipa um 20—30 ára skeið getum ekki
liðið neinn trassaskap, það langt sem okkar þekking
nær, en við höfum yfirleitt fengið orð fyrir að heimta
piikið meii'a en flokkunarfélögin hafa viljað láta eða
álitið sig þurfa að láta. Við höfum ekki tekniska þekk-
ingu, heldur reynslu, og hefur hún oft reynst eins góð
ef eftir henni hefur verið farið. Eg geri ekki ráð fyrir
að allir þeir útgerðarmenn né skipstjórar, sem nú fá ný
skip, hafi tækifæri og því síður þekkingu til að rann-
saka styrkleik þeirra skipa er þeir festa kaup á. Þeir
verða að láta sér vel líka flokkunarvottorð þess félags,
346
VtKINGUR