Sjómannablaðið Víkingur

Árgangur

Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1945, Blaðsíða 8

Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1945, Blaðsíða 8
árangurinn er skip, sem ekki er haffærandi, hef- ur ekki þolað þunga sjói og sjálfsagt aðeins haft til siglinga með stiöndum fram í góðum Arar og stjakar úr Alsbátnum. veðrum. Þróunin fór liægt á þessum tímum. En þegar miðað er við það stig, sem tæknin var á, þegar Alobáturinn var gerður, er hann furðu góðar og bendir fram á við að því leyti, að hann býr yíir þeim þróunarmöguleikum, sem vel haía notið sín á næstu öldum. Það sézt á næstelzta skipinu, sem geymzt hefur, Nydambátnum. En þó að járnnegld skip ryddu sér bráðlega til rúms og engum dytti í hug að sauma saman herskip eða önnur stórskip, hefur hin gamla, ódýra bátasmíð, för með veikum viðum og saumuðum borðum, ekki lagzt niður. Iíún hef- ur lifað hjá fátækri alþýðu langt fram eftir öldum. Þannig er t. d. sagt í sögu Inga konungs um Sigurð slembi, er hann hafði vetursetu norður á Hálogalandi árið 1138—39: „Þann vet- ur er sagt, að Sigurður léti Finna gera sér skút- ur tvær inn í fjörðum og væru sini bundnar og enginn saumur, en viðjar fyrir kné, og réru 12 menn á borð hvorri .... Skútur þær voru svo skjótar, að ekkert skip tók þær á vatni, svo sem kveðið er: Fátt eitt fylgir furu háleyskri, svipar und segli sinbundið skip.“ Af þessari frásögn sézt, að á 12. öld kunnu Finnar (þ. e. Finnlappar) enn að búa til skip, sem sett voru á sama hátt og Alsbáturinn, og það góð skip og hraðskreið. Annars staðar í byggðum norrænna manna hefur þessi tækni einnig lifað. Járnið var dýrt og sums staðar ófáanlegt. Grænlendingar hinir fornu voru öðr- um fremur illa staddir að þessu leyti, enda björguðust þeir við járnlaus skip. f annálum seg- ir svo árið 1189: „Ásmundur kastanrassi kom af Grænlandi úr Krosseyjum og þeir 13 saman á því skipi, er seymt var trésaumi og bundið sini. Ilann kom í Breiðafjörð á íslandi.“ Frá- sögnin ber það með sér, að nokkur tíðindi hafa það þótt, að hafskip væri „bundið sini“, enda sigldi Ásmundur þessi af landi héðan árið eftir, sjálfsagt áleiðis til Noregs, og týndist þá skip- ið. En samt verður að telja, að órofin ættartengsl séu milli hins ævagamla Alsbáts og skips Ás- mundar af Grænlandi, sem fórst árið 1190, og það er vafalaust, að bátar af sama sauðahúsi hafa viðgengizt enn lengra fram á aldir, m. a. hér á íslandi. Á sjóminjasafninu í Krónborg í Danmörku á að vera geymt líkan af íslenzkum fiskibát; sem saumaður er saman eins og Als- báturinn, en ókunnugt er mér um aldur hans. Þannig hefur hin gamla bátasmíð lifað í kyrr- þey árum og öldum saman, eftir að farið var að smíða hin glæsilegu skip, sem gerð voru eftir nýjum aðferðum, á grundvelli nýrra uppfinn- inga, og sköruðu að öllu leyti langt fram úr gömlu bátunum. Á stórum, sterkbyggðum haf- skipum komu landnámsmennirnir til íslands, og á þeim héldu þeir uppi siglingum til útlanda. En þeir fluttu með sér þá kunnáttu að gera VlKINGVR 278
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80

x

Sjómannablaðið Víkingur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Sjómannablaðið Víkingur
https://timarit.is/publication/335

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.