Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1945, Blaðsíða 59

skaga og í Marstrand í Svíaríki. Var regn og
hvassviðri.
Sjöunda vika.
21. Hvassviðri á austan — landsunnan með
stórhríðum. Sigldum beina stefnu til Noregs.
Um hádegisbilið gjörði mesta óveður, en þegar
upp létti, snerist vindurinn til útsuðui’s. Sáum
við þá land allskammt frá okkur, og vorum
komnir í einhvei'ja bugt í Noregi. Sigldum við
til lands og flögguðum eftir lóðs. Skiphei’rann sá
að sönnu eitthvað til hans, en hann gat ekki
komizt fyrir sti’auminum og stói-sjónum. Héld-
um við þá aftur fi’á landi.
22. Um moi'guninn útsynningur. Sigldum á
ný til lands í sömu bugt og fyrr. Nú komu lóðs-
ar á bát. Var fyrir þeim gamall, skrítinn kax'l í
blári'i kápu með pan'uk, ungur maður frískur
og dálítill di’engui’, sem hélt toginu (kaðlinum)
fyrir þann gamla, en ungi maðui’inn fór upp í
skipið. Þeir voi'U frá ey sem heitir Jómfi'úland,
og buðust til að lóðsa okkur inn í kaupstaðinn
Langesund, sem liggur við munna eins mikils
f jarðai', við hvei'n þrír aðrir kaupstaðir, Scheen,
Bi'evig og Porsgrund liggja. Til seinast nefndi'ar
hafnar hafði nýlega einn fx-anskur kapari flutt
2 engelsk skip, sem hann tekið hafði, og visiteui'-
en*) í Langasundi kvaðst heyrt hafa hann ný-
lega hefði veitt 8 til, og lægi með þau inni í
Arendal. Kl. hér um bil 2 náðum við höfn í
Langasundi. Sundið eður höfnin er fárra faðma
bi'eitt, millum húsa staðai'ins og klettaklappa,
sem eru alþaktar af skógi á báðar síður. I höfn-
inni lágu 11 önnur kaupskip, dönsk og norsk.
23. —27. Lágum kyiTÍr í Langesund.
28. Sigldum út frá Langesund kl. 9 um moi’g-
uninn með hægum byr á útnorðan. Síðan sner-
ist vindui'inn til vestui's og logn gjörðist.--
• Cætera desunt**)
Svo langt nær sá oi’iginale joui'nal. Hin blöðin
eru töpuð, en stutt inntak þeirra misstu verður
eftir minninu þetta. Ca. 3 daga höfðum við
krydsað frá Langesund, þá við vorum komnir
nálægt eyjunni Anholt, en mótvindur kom með
stormi, sem ásamt straumnum bar okkur upp
undir Svíaríkissti’andii’. Var svo haldið langt og
snjallt skipsráð, í hverju loks að skipherrans
vilja var ályktað að hafnar skyldi leita í staðn-
um Marsti'and. Að sönnu hafði enginn skipherra
þar áður verið nema Pi’est einn fyrir frekum
30 áx'um, samt vogaði hann að sneiða hjá þeim
hættulegu Patei’-noster-skerjum, og sigldi til
hafnar í Marsti’and, komst lukkulega í gap hinn-
ar sömu, og þá fyi'st komu lóðsar undir kastal-
ans múrum ( að vanda þein-a svensku) til mála-
myndar og til að innvinna sér skotgjald um borð.
Við lögðumst um kyrrt inn á höfn fyrir utan
miðjan staðinn. Staðui’inn Marstrand er af fi’ek-
lega meðalstæi’ð, og var fyi'ir fáum árum nokkra
hríð kallaður Poi’to franca eða frjáls höfn, hvers
vegna þangað safnaðist fjöldi af gyðingum og
öði’um möngurum. Þetta pi’ivilegium*) var nú
fyrir skömmu afturkallað. Staðurinn liggur á ey
lítilli, sem er einber klettaklöpp. Neðxá pax’tur
hans, sem að sjónum veit, er álitlegur með múi’-
húsum, en hinn efri langtum ófríðai'i vegna
þi'öngi’a og bi'attra stræta með lítilfjöi’legum
ti’éhúsum. Höfnin er við staðaxins síðu, uppmúi'-
uð með steinbólverki, svo skipin liggja upp við
sti'ætin sjálf. Efst á eyjunni liggur festingin
eður kastalinn Kaxistein, af hvers inntöku, þó
með klókindum, Toi'denskiold**) í sinni tíð varð
nafnfi’ægur, en commandanten var af Svíum síð-
ar afhöfðaður. Tui’n mikill er mitt í þessum
kastala, upp á hvei’n ég og meði’eisendur mínir
fengum leyfi til að ganga. Við gengum upp að
innanverðu, 264 tröppur, mest í myrkri (þó við
skímu af handlukt) þar til við komum efst á
tui-ninn undir bei'an himinn. Var hann að ofan
umkringdur með ti'jágrindvei’ki, en er annars
þakinn þar efst með toi’fi, og grænum grösum
vaxinn. Mitt í þessum mikla turni stendur hús
umhvei'fis sett tómum glei’gluggum. Inni í því
er kúnstlega tilbúinn lampa-fýr eður viti (til
leiðbeiningar sjófarendum), sem snýr sér í
hring af sjálfu sér á hvei’jum 5 mínútum, svo á
þeim tíma sjást ávallt þrír skæi’ir glampar og
tveir dimmai’i. Innan fyi'ir hvern lampa er
fjai’ska stór í’eflectei-espegill af póleruðum
málmi, sem slær Ijósgeislunum svo vítt um
hring margfölduðum til baka. Frá þessum efsta
toppi kastalans er mjög víðsýnt. Festingin er
mjög i’ammbyggileg, uppbyggð af eintómu múr-
vei'ki.
Þi’jár vikur lágum við í Marstrand. Þaðan
í'eistu þeir herrar Thoi’lacius og Jónsson til
Kaupmannahafnai’. Hvað þar við bar eftir bui't-.
í’eisu þeii’ra er ekki í fi’ásögur færandi. Einasta
eru mér merkileg atvik bui’tfarar minnar úr
þessum stað.
Mai’gvíslegar ki’ingumstæður gáfu oi'sök til að
ugga að skipherra Prest (sem á reisunni hafði
áður ekki oi’sakalaust komizt í ógunst við reið-
ara sinn, og vissi líklega, að honum vai'la oftar
nxundi vei’ða trúað fyrir sama skipi) með vilja
leitast við að lengja fei’ðina til að fá þess meii’i
leigu, og máske, ef mögulegt væri, koma skipinu
fyrir í vetrarlegu á einhveiri Noregs eður Svía-
ríkis höfn. Að sönnu hafði hann oft í Marstrand
lóðsa um borð til útsiglingai', en allt af réði hann
*) Tollheimtumaðurinn. *) Einkaréttindi.
**) Niðurlag vantar. **) Dönsk sjóhetja, allfræg.
V í KINGU R
320