Sjómannablaðið Víkingur

Árgangur

Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1945, Blaðsíða 66

Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1945, Blaðsíða 66
túninu Sandgerði, innan verzlunarlóðar, eru rúmlega 300 íbúar. Heildarupphæð útsvara í hreppnum var árið 1943 113 þús. kr., 155 þús. kr. árið 1944, en um 200 þús. kr. í ár. Til sam- anburðar má geta þess, að fyrir stríð voru heild- arútsvörin þessi: Árið 1937 nál. 24 þús. kr. og árið 1938 réttar 28 þús. kr. Af framkvæmdum þeim, sem hreppurinn hef- ur beitt sér fyrir, skulu þessar taldar: Árin 1937—1938 reisti hreppurinn myndar- legt skólahús. Auk barnakennslunnar hefur einnig verið haldið þar uppi unglingafræðslu á hverjum vetri, og hefur sóknarpresturinn, séra Eiríkur Brynjólfsson á útskálum haft frum- kvæði þess máls. Það eitt skortir á til þess að skólahúsið fullnægi ströngustu kröfum, að enn vantar fimleikasal. Þá hefur verið unnið að sandgræðslu í þorp- inu, en samkvæmt sandgræðslulögunum kostar ríkið og jarðeigendur verkið. Sandgræðsla þessi var nauðsynjaverk hið mesta. Uppblástur var á- kaflega mikill og ískyggilegur orðinn, enda lágu túnin í Sandgerðis- og Bæjaskershverfi undir stórskemmdum af völdum sandfoks, og voru reyndar spillt orðin. Þá var komið upp ramm- legri sandgi'æðslugirðingu. Hefur nú algjörlega tekið fyrir sandfokið. Er kominn hávaxinn gróð- ur, sem áður var foksandur og jafnvel naktar klappir. Eru þó aðeins sex ár frá því að girt var. Slíkur er máttur gróandans ,þar sem manns- höndin leggur honum gott lið. Nú er verið að reisa stórt og myndarlegt sam- komuhús í Sandgerði. Það er knattspyrnufélagið „Reynir“, sem hefur forgöngu um það mál og annazt framkvæmdir, en hreppurinn styrkir bygginguna með 100 þús. kr. framlagi. I Sandgerði eru mörg verkefni óleyst, sem vinna þarf með sameiginlegu átaki, þar sem hreppurinn ætti að hafa forystuna. Þorpið er óskipulagt ennþá, en nú mun standa yfir mæl- ing þess. Er þess og full þörf, því að síðustu árin hafa þotið upp allmörg reisuleg steinhús, sem virðast geta staðið mannsöidrum saman. Sandgerðisbúar hafa jafnan haft lélegt vatn til matar og drykkjar. Vatnið hefur verið tekið úr brunnum, og er það salt á bragðið. Nú hefur verið borað fyrir vatni og enginn hörgull á að það fáist. Mun því senn leyst úr því máli. Sandgerði hefur verið rafmagnslaust þorp, nema hvað útgerðarstöðvarnar framleiða raf- magn til eigin nota, og er það gert með vélum. Víða hafa menn komið sér upp vindrafstöðvum, og má sjá þær tróna á mörgum burstum eða í námunda við íbúðarhús. Reynslan af þeim er nokkuð misjöfn, bilanir alltíðar og viðgerðar- kostnaður tilfinnanlegur. Nú er Sogsveitan væntanleg suður í Garð og Sandgerði. Miðneshreppur á engar lóðir né lendur. Nær 336 allar lóðir í Sandgerði eru eign útgerðai-stöðv- anna. Hið sama gildir einnig um bryggjur og önnur hafnarmannvirki. Sandgerði og framtíðin. Sandgerði er að ýmsu leyti smækkuð mynd af íslandi, eins og þar háttar til atvinnulega og menningarlega nú í dag. Sandgerði er staður mikilla möguleika. Hin auðugu og öruggu fiski- mið í næsta nágrenni við þorpið eru aðall þess og framtíðarvon. Og Sandgerði stendur nú á tímamótum eins og land vort allt. Á þessum litla stað sézt glögglega, hvernig öllu ægir sam- an, gömlu og nýju. Þar eru á aðra hönd nýtízku aflvélar, sem samsvara fyllstu kröfum tímans. Á hinn bóginn er fortíðin, gamlir „braggar", allt of litlir og lítt hæfir svefnskálar fyrir sjó- mennina, of stuttar bryggjui’, of grunn höfn. Frumskilyrði þess, að Sandgerði geti risið upp sem nýtísku útgerðarstöð, er að þar verði hafn- arbætur gerðar. Allmikið hefur vexið um það rætt undanfai’in ár, hvar gera skuli fullkomna hafskipahöfn við sunnanverðan Faxaflóa. lands- höfn svonefnda. Njarðvíkur hafa verið nefnd- ar í því sambandi, Keflavík og Sandgerði. Samd- ar hafa verið af opinberum aðilum áætlanir um kostnaðinn. Síðastliðinn vetur var gerð áætlun um Sandgerðishöfn. Reiknast vei’kfi’æðingum svo til, að fullkomin, stór bátahöfn, með tveim- ur hafnargöi’ðum, sem hafskip gætu legið við, muni kosta 25 miljónir ki’óna. Sennilegt er, að það komi í Ijós, þegar mál þetta hefur verið í’annsakað ofan í kjölinn, að Keflavík eða Njarð- víkur séu hentugri staður til að gei’ð verði þar landshöfn slík sem þessi. f því máli eiga þeir einir að segja lausnai’oi’ðið, sem til þess hafa bezt skilyrðin: Sérfróðir menn um hafnargerðir og önnur slík mannvix’ki. Hreppapólitík og einka- leg sjónai’mið eiga þar ekki að koma til gi’eina. En þótt svo skipist málum, að ekki rísi upp landshöfn í Sandgei’ði, er langur vegui’ frá því að þar eigi ekkert að gei’a til hafnabóta. Þar á tvímælalaust að gera myndai’lega bátahöfn. Þyrfti þá jafnframt að leggja góðan veg til væntanlegrar útflutningshafnai’, beina leið yfir heiðina. Myndi það stytta vegalengdina til Keflavíkur um nær helming og spara stórfé í akstui’kostnaði á ári hvei’ju. Fram að þessu hafa opinberir aðilar ekki lagt einn skilding til hafnarbóta á þessum stað, þar sem vei’ðmætum hefur verið ausið á land ái’a- tugum saman. Nú mætti gjai’nan vei’ða þar á nokkur bi’eyting. Þegar hafnai’mál Sandgei-ðis eru komin í skaplegt horf, þai’f ekki að efa það, að þar getur risið upp fyrirmyndar útgerðai’- staður. Sjálfir ti’úa Sandgerðingar á framtíð þorpsins, eins og glögglega kemur fram í því, VÍKINGVR
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80

x

Sjómannablaðið Víkingur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Sjómannablaðið Víkingur
https://timarit.is/publication/335

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.