Náttúrufræðingurinn - 1938, Qupperneq 77

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 121
.iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiim
Hvernig er unnt að gera út um það í hverju einstöku tilfelli,
hvort um eineggja eða tvíeggja tvíbura er að ræða? Eitt er auð-
skilið: Ef tvíburarnir eru drengur og stúlka, eru þeir vafalaust
tvíeggja; á Norðurlöndum eru slíkir tvíburar 35% allra tvíbura.
Það, sem eftir er, eru svo tvíburar af sama kyni. En hvernig er
hægt að skilja þá að?
Lengi framan af var álitið, að hægt væri að dæma það eftir
fósturhimnunum. Fóstrið liggur í tveim himnum, sem við getum
nefnt innri og ytri fósturhimnu. Tvíeggja tvíburar liggja ætíð í
aðskildum himnupörum, nema því aðeins, að þær hafi vaxið sam-
an á síðari stigum meðgöngutímans. Og svo var almennt álitið,
að eineggja tvíburarnir hefðu ætíð sameiginlegar fósturhimnur.
Það hafa þeir líka í fjölmörgum tilfellum, en nákvæmar rann-
sóknir þjóðverjanna Curtins og Lassen hafa leitt í ljós, að þetta
er langt frá því að vera algild regla. Ef skiptingin skeður mjög
snemma, við fyrstu skiptingar fóstursins, fær hvor aðili sínar
fósturhimnur. Skipting skömmu síðar veldur því, að hvort fóstur
er umlukið sérstakri innri fósturhimnu, en sú ytri er sameigin-
leg. Og enn seinni skipting er orsök þess, að báðar himnurnar
verða sameiginlegar.
Þegar þannig stendur á, er aðeins hægt að gera út um það, hvort
tvíburarnir eru eineggja eða tvíeggja, með því að bera þá ná-
kvæmlega saman. Við það er notuð hin svonefnda jafningjapróf-
un, sem byggist á aðferð, er Þjóðverjinn Siemens fann upp og
landi hans, von Verschuer bætti mjög. Fjölmargir ættgengir eig-
inleikar beggja einstaklinganna eru bornir nákvæmlega saman,
og þó helzt þeir eiginleikar, sem eru mjög tilbreytilegir meðal
þeirrar þjóðar, er tvíburarnir teljast til; því að því meiri til-
breytni, sem erfðir eiginleikanna eru, því minni líkur eru til, að
tvíeggja tvíburar hljóti nákvæmlega sömu eiginleika að erfðum.
Þess vegna athuga vísindamennirnir lit og lögun hársins, takmörk
þess í enni og hnakka, sveipi, lögun, lit og þykkt augnabrúnanna,
augnalit, hörundslit, freknur, lögun nefs, vara og augna, stöðu
tannanna, tungurákir, andlitsfall. Og auk þess fingraför, ýmis
hlutföll líkamans og í nokkrum tilfellum blóðflokka.
Oftast liggur lausnin opin þegar búið er að bera nokkra ytri
eiginleika nákvæmlega saman. Sumir tvíeggja tvíburar geta verið
svo líkir, að hægt sé að álíta þá vera eineggja við fyrstu sýn, en
séu hinir ýmsu einkennandi eiginleikar bornir kerfisbundið sam-
an, rekst maður á ósamhljóðun í einhverjum þeirra, sem taka af