Náttúrufræðingurinn - 1944, Blaðsíða 79

N ÁTTÚ RUFRÆÐINGURIN N
181
Eigi er auðvelt að hugsa sér, að fiski með 780 gr. stein í maganum
hefði auðnast langt líf, enda sást þess vottur, að sár væri farið að
myndast undan steininum. Það gerist sjálfsagt mörg harmsagan í
sjónurn, sem við mennirnir vitum ýmist lítið um eða látum okkur
litlu skipta. Á. F.
G Ó Ð U R R E K I
í bréfi, senr Ólafur Sveinsson á Lambavatni (Rauðasandi) skrifaði
mér 15. marz 1943, segir hann frá óvenjulegum reka þar á Rifið. Síð-
ustu dagana í febrúar það ár, hafði borið þangað upp mikið af þara-
rusli. En í Joví var töluvert af smásteinbít, sandkola, skarkola, mar-
hnút, sandsíli o. fl. fisktegundum. Þarna voru einnig ígulker og
hörpudiskar, með fiskinum í, en allt dautt. Auðséð var, að fiskurinn
var nýlega dauður, og margt af steinbítnum var óskemmt, og feitur
var hann. Einstaka steinbítur var fullorðinn og fáeinir þorskar voru
þarna einnig í hrönninni. Svo mikið var um steinbítinn, að bóndinn
á Melanesi, en Jrað er innsti bærinn á Rauðasandi, sem nú er í byggð,
gat hirt um 600 alveg óskemmt, og hefði getað náð í meira, ef tími
hefði unnizt til. Á Látrum var svipaður reki.
Bréfritarinn getur þess til, að sjávardýr þessi liafi farizt vegna
skyndilegra hitabreytinga í sjónum, Jjví í vestan- og norðvestan
stormum, sem staðið höfðu um Jretta leyti, hafi ýmislegt bent á, að
kaldari sjór hafi komið upp að landinu. Segir hann snjóinn hala
flotið ofan á sjónum og eigi þiðnaði heldur snjór í flæðarmálinu,
Jaótt frostlaust væri í lofti. Einnig getur hann Jtess, að um jætta leyti
hafi rekið nokkuð af staurum og ýrnsu ,,rusli“ og allt hali Jtað verið
núið og fægt eins og það kæmi úr ís og hvergi að sjá neinn vott af
slýi eða öðrum gróðri á því. Þá minnist hann Jress og, að um og fyrir
aldamótin, Jregar hafís rak að landi nærri því á hverjum vetri, liali
stundum borið á fjörur svipaðan reka og þann, sem hér var lýst. A
liinn bóginn segist liann ekki muna að hafa séð fisk á fjörunum und-
anfarin 30—40 ár, þótt þara liafi oft rekið.
Vera má, að tilgáta Ólafs um orsök rekans, sé rétt, en einnig er
hugsanlegt, að dýr þessi liafi dáið af öðrum orsökum, og rekið síðan á
land. Þannig. getur t. d. tundurdufl drepið mergð af fiskum og öðr-
urn sjávardýrum, þegar það springur.
A. F.