Náttúrufræðingurinn

Volume

Náttúrufræðingurinn - 1993, Page 66

Náttúrufræðingurinn - 1993, Page 66
Hitastig °C 6. mynd. Samanburður á mældu hitastigi (-----) og samsætuhitastigi, sem reiknað er út frá mælingum á samsætustyrk steinda og vökva í holu RN-8 á Reykjanesi. Suðuferill vatns er sýndur til viðmiðunar. Comparison of isotope temperatures cal- culated for mineral-fluid or mineral-min- eral fractionation with the estimated tem- perature profile (-----) for wel! RN-8 in the Reykjanes field. The boiling curve of water is shown as a dotted line for refer- ence. er -6,5%o samkvæmt Braga Árnasyni (1976), nái að hripa niður í efstu jarðlög jarðhitakerfisins, þannig að jarðhitavökvinn þar sé snauðari af lsO en meðalvökvi úr holunni. Niðurstöður l80-ákarðana í kvarsi úr RN-8 eru einnig sýndar í 2. töflu og teiknaðar inn á 6. mynd. Ljóst er að sýnin af 1042 m, 1298 m og 1498 m dýpi eru of snauð af lsO til þess að endurspegla jafnvægi við núverandi aðstæður í jarðhitakerfinu. Annað- hvort hefur kerfið því kólnað eða samsætuhlutföll í jarðhitavökva þess breyst. Skýringin gæti einnig legið í samspili þessara tveggja þátta. Reiknað jafnvægishitastig fyrir kvars og jarð- hitavatn er um 70°C hærra en hitastig metið út frá mælingum (2. tafla). Sé gert ráð fyrir jafnvægi milli kvars og jarðhitavatns hefur hitastig í jarð- hitakerfinu verið a.m.k. 350°C þegar kvarsið myndaðist. Þar sem klórít, epídót og albít einkenna ummyndun í dýpri hluta Reykjaneskerfisins, en amfíból hefur ekki fundist þar í neinum mæli (Hrefna Kristmannsdóttir 1984, Árný E. Sveinbjörnsdóttir 1983), verður að telja ólíklegt að hitastig jarðhitakerfisins hafi nokkru sinni verið svo hátt. Talið er líklegra að hið l80-snauða kvars megi skýra með því að jarðhitavökvinn hafi verið 180- snauðari (—3,5%o) en hann er nú, þegar kvarsið myndaðist. Kvarssýnið af 1629 m dýpi virðist hins vegar endur- spegla núverandi jafnvægi. Þetta gæti þýtt að tvær kynslóðir kvars séu til staðar í Reykjanesholunni, eða að kvarssýnið af 1629 m dýpi hafi náð jafnvægi við núverandi aðstæður. Niðurstöður þeirra feldspatgreininga sem voru gerðar á sýnum úr holu RN- 8 (2. tafla, 6. mynd) styrkja ofan- greinda túlkun, þ.e.a.s. að í efstu 50 m jarðhitakerfisins sé jarðhitavatn sem er 180-snauðara en meðalvökvi úr hol- unni og kvars sé ekki í jafnvægi við núverandi aðstæður. Hlutfallið 180/160 í fersku yfir- borðsbasalti af Reykjanesskaga er frá 4,9%c til 6,0%c, en 2-3%o lægra í um- mynduðu bergi úr RN-8 (3. tafla, 6. mynd). Rannsóknir á erlendum ófíó- lítum, sem taldir eru vera hluti af úthafsbotninum, hafa sýnt að við jarðhitaummyndun þar sem jarðhita- vökvinn er sjór verður ummyndaða bergið auðugara af 180 en það var meðan það var ferskt, ef hitastig er 176
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.