Náttúrufræðingurinn - 1993, Qupperneq 8

rúmmál hraunanna allra verið liðlega
tvær milljónir rúmkílómetra. Geri
maður aftur samanburð við Island þá er
þetta mörgum sinnum meira en allt
rúmtak landsins ofansjávar en stærðirn-
ar verða sambærilegar ef landgrunnið
og sökkullinn eru reiknuð inn í dæmið
niður á 2000 m dýpi. Fyrstu aldurs-
greiningar á hraununum, sem gerðar
voru með kalíum-argon aðferðinni,
bentu til að þau hefðu runnið á all-
löngu tímabili. Vincent Courtillot og
félagar hans rannsökuðu svæðið árið
1985 og gerðu segulmælingar á stafl-
anum. Sér til furðu fundu þeir einungis
tvenn segulskipli í honum (2. mynd).
Eldvirknin virtist hafa byrjað á rétt
segulmögnuðu skeiði. Síðan urðu
segulhvörf og 80% staflans hlóðust upp
á einu og sama öfugt segulmagnaða
skeiðinu. Eldvirknin dvínaði svo í upp-
hafi næsta skeiðs á eftir. Nú er vitað að
segulhvörf verða af handahófi, oftast á
10-100 þúsund ára fresti og sjaldgæft
er að sama skeiðið vari í milljón ár. Af
þessu drógu þeir Courtillot þá ályktun
að eldvirknin á Indlandi hefði ekki
staðið yfir öllu lengur en í milljón ár.
I kjölfarið voru gerðar argon-argon
aldursgreiningar á berginu. Þær sýndu
mun minni dreifingu en fyrri greining-
ar og léku á bilinu 64-68 milljón ár.
Steingervingarannsóknir í setlögum
undir og ofan á hraunastaflanum
þrengja þetta aldursbil enn meir og
benda lil að megineldvirknin hafi öll
átt sér stað á hálfri milljón ára á mörk-
um krítar og tertíers. Af þessum niður-
stöðum þóttust þeir Courlillot ekki
ekki geta dregið aðra ályktun en þá að
1. mynd. Indland og Seychelleyjar rifnuðu
hvort frá öðru fyrir 65 milljón árum. Um
leið myndaðist Deccan Traps basalt-
svæðið í gríðarlegum eldsumbrotum og
víðattumikið basaltflæmi á landgrunni
eyjanna, sem nefnist Saya de Malha
grunnið. A þessum tíma var Reunion-
möttulstrókurinn (sýndur með rauðum
punkti) undir Indlandsskaga. Sfðan þá
hefur Indlandsflekann rekið til norðurs.
(Eftir White og McKenzie 1989.)
MALHAGRUNN
RÉUNION
\^DLA/\/ö
ARABIU-
SKAGI J
IECCAN
TRAPS
V \
' C i
Vs\ <
SEYCHELL- 1 % ?
EYJAR
l CAVA np
2