Andvari - 01.01.1955, Blaðsíða 86

82
Barði Guðmundsson
ANDVARI
hann ritar urn síðustu samskipti Ólafs konungs Haraldssonar og
Þóris hunds á Stiklarstöðum.
„Þá kom blóð konungsins á hönd Þóri og rann upp á greip-
ina, þar er hann hafði áður sár fengið og þurfti um það sár
engin umbönd þaðan í frá. Svo greri það skjótt. Vottaði Þórir
sjáliur þennan atburð, þá er helgi Ólafs kom upp, fyrir alþýðu“.3)
Síðan fór Þórir hundur tii Jórsala. Vart finnast þess önnur
dæmi, að hundkenndur maður, sem læknazt hefur með sama hætti
og Taðkur, ráðist í suðurgöngu eða pílagrímsför. En næsta máls-
grein á undan frásögninni af undralækning Taðks hljóðar þannig:
„I lrafn rnælti þá: „Runnið hefur hundur þinn, Pétur postuli!
tvisvar til Róm og myndi renna hið þriðja sinn, ef þú leyfðir".
Þetta sýnir, að Njáluhöfundur hefur samtímis haft í huga skyndi-
græðslu sárs, sem snortið er af konungsblóði, mann kenndan við
hund og suðurgöngu hans.
V.
Þegar Njáluhöfundur í fyrstu kynnir sögupersónurnar, eru
honum vafalaust hugleikin þau hlutverk, senr hann ætlar þeim
síðar í sögunni. Taðkur fær aðeins það hlutverk að bregða upp
höndinni til vamar Brjáni konungi og láta hana svo að af tók.
í kynningargrein þeirra feðga segir um konunginn: „Hann sat í
Kantaraborg á írlandi" (K. 154).
Hinn fornfræga enska erkibiskupsstað, Canterbury, nefndu
Islendingar Kantarabyrgi eða Kantaraborg. Var hún næsta kunn
meðal þeirra á dögum Njáluhötundar. Því olli dýrlingurinn Tómas
Becket erkibiskup, sem þar var líflátinn 29. desember 1170. Á
13. öld var farið að helga honum kirkjur á íslandi. Erkibiskupinn
var drepinn krjúpandi frammi fyrir altari í sjálfri dómkirkjunni.
Sagt er í Tómasarsögu, að maður sá, sem fyrstur hjó til hans,
hafi stefnt högginu á höfuðið. „En sakir þess að Eðvarð klerkur
stóð með rösklegri dyggð næst sínum herra í þessum ófriðar-
stormi, kemur höggið fyrst á hans handlegg, og tekur af nálega,
en síðan í höfuðið erkihiskupsins" (S. 441).4)