Andvari - 01.01.1955, Blaðsíða 89

ANDVARI
Lesmál kringum Kantaraborg
85
særður verið í kirkiunni í Cantia og Þorgilsi þótti um kveldið
lagurlegast vera mundi, að taka slíkan dauða. Lét ábóti þá sveipa
líkið og segir svo, sem rnargir hafa heyrt, að hann kvaðst einskis
ntanns líkama hafa séð þekkilegra en Þorgils, þar sem sjá mátti
fyrir sárum. Lét ábóti þá aka líkinu upp til Munkaþverár og
jarða þar sæmilega. Stóð þar margur maður yfir með harmi
miklum" (II, s. 220-221).
Auðséð er, að höfundur vill láta líta svo út sem Þorgils skarði
sé dýrlingsefni. Eftir að hann hafði hlotið fimmtán sár, sem ekki
blæddu, á það kraftaverk að eiga sér stað, að síðasta sárið af
sextán áverkum blæði. Og undrasár þetta telst vera á hinum af-
höggna hauskúpuhluta. Fyrirmyndina að þessum uppspuna hefur
höfundur sótt í helgisagnir af Tómasi erkibiskupi. Þannig segir
í sögu hans:
„Llér eftir ræður þriðji riddari á liggjandi erkibiskupinn á
þann hátt, að hann sveiflar til sverðinu og sníður nálega burt af
höfðinu alla krúnuna, svo að lítið eina hélt í framanvert" (S. 441).
En um blæðinguna úr dauðum líkamanum og hina afsniðnu
krúnu falla orðin: „Síðan leggja þeir líkamann á börur og sauma
' ið höfuðið afsnið krúnunnar sem þeir mega fagurlegast og þvo
s>ðan ásjónuna. Hafði hann þá blóðrás merkilegasta, að ein dráka
8ekk af hægri veg hans ennis í skakk um þvert andlitið á vinstri
kinnina. Og með því marki vitraðist hann síðan mörgum mönn-
um“ (S. 444).
VIII.
Það er ógnþrungin ákæra á hendur Þorvarði Þórarinssyni, sem
felst í lýsingunni af sárafari Þorgils skarða. Andvana er hann
særður- sextán sárum. Birtist skýrt í frásögninni af drápi erki-
Eiskupsins, hvemig menn litu á þvílíkan verknað. Sex menn
v°gu að honum og veittu þrír þeirra líkinu áverka. Kallar helgi-
s°guritarinn misþyrmingu hins dána slíkt „ódáðaverk . . . sem
engin mega við jafnast, og hvorki mun finnast með Gyðingum