Andvari - 01.01.1955, Blaðsíða 51
andvam
Magnús Gizurarson Skálholtsbiskup
47
sér af þeim, en hann segir greinilega hvað hann hafi gert og
neitar þverlega því sem hann hefur ekki gert. Síðan ber erki-
biskup málið undir kórsbraeður á lokuðum fundi þeirra, og kallar
svo Guðmund biskup fyrir og tilkynnir honum svolátandi úr-
skurð: „Svo lízt oss og bræðrum vorum, að þú, Guðmundur, hafir
lengra fram vikið setning laganna en ritað finnst í reglu biskup-
anna, og svo stórt sýnist oss yfirbera, að ei megir þú halda biskups-
lega stétt, utan þú fáir dispenseran in curia herra páfans, því svo
fjarri stendur þinn málavöxtur voru valdi“ (Bps. II. 120—21).
Með þessum úrskurði breyttist viðhorf erkibiskups til Guð-
rnundar biskups á þann veg, að erkibiskups garður var byrgður
fyrir honum og nálega vörður haldinn, að hann kæmi þar ekki.
En Guðmundur biskup lætur samt ekki hugfallast og afræður að
áfrýja máli sínu til páfa. „Samsetur hann latínubréf“, gerir þar
nákvæma grein fyrir rnáli sínu og sendir Ketil prest sinn skömmu
eftir kyndilmessu með það í páfagarð. En ferðasaga Ketils er ein
af perlum fornbókmennta vorra (Bps. II. 122—124). A Jónsmessu
skírara kemur Ketill aftur og afhendir sínum herra, Guðmundi
biskupi, páfabréfið. Bréf þetta sá Lárentius Kálfsson Hólabiskup,
er hann var í þjónustu Jörundar erkibiskups, og vottaði, að sögn
Arngríms ábóta, að þar stæðu þessi orð: „Si vult cedere, cedat“
= ef hann vill víkja, víki hann. Þar með var það lagt á vald Guð-
niundar biskups sjálfs, hvort hann afsalaði sér embættinu eða
ekki. Páfabréfið lætur erkibiskup þýða á norræna tungu og hafði
Guðmundur biskup síðan bréfið út með sér á þeirri tungu.
Þegar þannig hafði skipazt um mál Guðmundar biskups, varð
hann harðla vel virður af erkibiskupi með veizlum og fégjöfum.
Og til þ ess að „gera fagnað heilagri Hólakirkju og formanni
hennar' ritar erkibiskup Magnúsi Skálholtsbiskupi og ávítar hann
þunglega um sljóleik og óeinurð móti þeim guðs óvinum, er æ
herja og beita haturssverði gegn frelsi kirkjunnar og vilja með
gráðugri grimmd fyrirkoma réttarbótum hennar. Og ennfremur
asakar erkibiskup Magnús biskup fyrir það, „er hann samsetti“
sinni vináttu þá menn, sem sannreyndir væru að svo Ijótum ósóma.
4