Andvari - 01.01.1944, Blaðsíða 54
50
Þorkell Jóliannesson
ANDVARl
gafst borgin upp 7. septembermánaðar. Tóku Englendingar síð-
an flotann og höfðu á brott með sér. Hinn 4. nóv. sagði Eng-
landsstjórn Dönum strið á hendur, en þá höfðu Danir fyrir
fáum dögum gert bandalag við Frakka.
Með þessum hætli dróst ísland inn í styrjöld þessa, er fyrst
og fremst var háð sem viðskiptastyrjöld. Var barizt af heift
mikilli á báða bóga, og gerði hver öðrum svo mikið tjón í upp-
tektum skipa og fjár sem unnt var. Einkum var Friðrik Dana-
prins heiftúðugur gegn Englendingum, svo að hélt við van-
stilling. Hinn 9. sept. lét hann út ganga boð um handtöku allra
Englendinga, hvar sem þeir fyndist í sinum ríkjum, og upptekt
eigna þeirra, en bannaði gersamlega öll viðskipti við England.
Bréfaskipti voru auk heldur bönnuð og skyldi brenna öll bréf,
er frá Englandi kæmi og til næðist. Stjórnarráðstöfun þessi kom
mjög hrottalega niður á verzlunarmönnum í Danmörku, en
eigi sizt í Noregi, því að margir áttu þar miklar kröfur á ensk
verzlunarhús. En auðvitað var, að Englendingar myndi gjalda
liku líkt. Um það var nú ekkert skeytt. Og um íslendinga var víst
Htt hugsað í ráðstofum dönsku stjórnarinnar þessa daga. Þótt
flotinn væri úr sögunni, var eftir föngum efnt til vægðarlausrar
víkingaatlögu að kaupförum Breta, hvar sem þau hittust, og
engum réglum sinnt, en hnefarétturinn einn látinn ráða. Var
þetta því heimskulegra og hættulegra athæfi, er styrkur Eng-
lendinga á sjónum var nú meiri en nokkru sinni fyrr. Leiddi
ofsi þessi til tortímingar verzlun Dana og hungursneyðar og
vandræða í Noregi og á íslandi, en endaði með stórkostlegu
fjárhruni í Danaveldi og missi Noregs, svo sem kunnugt er.
Að áliðnu sumri 1807 héldu íslandsför áleiðis til Danmerkur
að vanda og uggðu ekki að sér. Er skemmst af því að segja,
að fá ein komust alla leið. Nokkur náðu höfn í Noregi, en meir
en helmingur var tekinn í hafi af enskum herskipum og vík-
ingaskipum. Voru skipin flutt til Englands og höfð í haldi. Þar
á meðal skipið „Dc tvende Söstre“, eign Bjarna kaupmanns
Sivertsens í Hafnarfirði. Var hann þá fremstur íslenzkra ve;rzl-
unarmanna og ágætur maður. Var hann sjálfur á skipinu, en
farþegar alls tveir hins þriðja tugar. Þar á meðal Magnús Steph-