Andvari - 01.01.1944, Page 78

74
Steingrimur Steinþórsson
ANDVARI
fyrir þjóðina alla, — starf, sem ekki færir þeim, er vinna það,
nema litla og kannske enga vöxtu af þvi fé, sem í fyrirtækið
var lagt. Það eru komandi kynslóðir, sem uppskera. Af þess-
um ástæðum verður þjóðin að skilja það, að framlag til rækt-
unarmúla er ekkert einkamál þeirra, sem oft af tilviljun fram-
kvæma verkið. Þeir eru með ræktunarstörfum sinum að vinna
fyrir heildina —* og eiga fortakslausa kröfu til þess, að*all-
mikill hluti ræktunarkostnaðarins sé greiddur úr sameiginleg-
um sjóði þjóðarinnar. Siðan er það löggjafarvaldsins að sjá
um það, að fé, sem þannig er lagt til frumræktar landsins, verði
ekki til þess að hækka landið í verði, lieldur liggi sem rentu-
laust kapital í jörðinni, sem komandi kynslóðir njóta. Þennan
skilning á framlagi ríkissjóðs til ræktunarmála er erfitt að fá
almenning til þess að viðurkenna.
Skipan á ræktunarmálum vorum er nú sem hér greinir: Tún
eru að stærð um 37 þús. ha., en voru um 17 þús. ha. um alda-
mót. Töðumagn er nú um 1,4 millj. hkg, en um aldamót mun
það hafa verið um 0,5 millj. hkg. Töðufallið hefur því allt að
þrefaldazt. Nokkur hluti túnanna er óvéltækur, sennilega
6—7000 ha. eða allt að einum fimmta hluta af flatarmáli þeirra.
Hins vegar er allmikið af flæðiengjum og öðrum útheysslægj-
um véltækar. Líkindi eru því til, að vér höfum nú véltæk tún
og engjar, sem gefi af sér hey, er töðumagninu nemi, eða ca.
1,4 millj. hkg. Heildar heyskapur hefur numið undanfarin ár
um 2,2 millj. hkg. Það mun þess vegna ekki fjarri lagi, að
enn verði að slá með orfum um 0,8 millj. hkg af heyi.
Það, sem mest ríður á í ræktunarmálum vorum, er að rækta
svo mikið land, að öll bændabýli geti horfið frá því að nota
orf og hrífu sein heyöflunartæki öðru vísi en aðeins til ígripa-
16000 ha. af túni, þar sem meðalel'tirtekjan væri 50 hkg af
töðu, gæfi af sér alls 0.8 millj. hkg, eða jafnmikið heymagn
og nú er slegið með orfum. En hey þetta mundi vera miklu
betra að gæðum. Nú má allvíða gera sæmilega grasgefnar engjai'
véltækar með litlum tilkostnaði, svo að túnrækt þýrfti ekki að
váxa svo mikið sem hér er gert ráð fyrir lil þess að ná þessu
marki. Þetta er aðkallandi verkefni, sem verður að framkvænia