Andvari - 01.01.1944, Page 60

56
Þorkell Jóhannesson
ANDVARI
síðar amtmaður, en þá nýorðinn starfsmaður í Rentukam-
merinu. Átti Bjarni stöðu sína mest að þakka Jensen full-
trúa, er þá réð miklu í Rentukammerinu. Eru bréf Magnúsar
til Bjarna enn til. Sjálfur reyndi Magnús að fá Björgvinjar-
kaupmenn til íslandsfarar þegar um haustið. Horfði líklega
um hríð, en varð þó að engu og fór svo oftar en einu sinni.
Horfði og um stund til vöruskorts í Noregi sjálfum. Leið
svo fram á vetur. Vonbrigðin voru sár. „Dimmir og þanlta-
fullir gerast nú mínir löngu tímar“ segir Magnús i bréfi til
Bjarna.17) Bað hann Bjarna að „hanga óaflátanlega í Jensen
í föðurlandsins og menneskelighedens nafni“.18) Þetta mun
Bjarni hafa gert. En stjórninni var sjálfri óhægt um vik og
kaupmenn voru nú kröfuharðari en nokkru sinni fyrr. Um
þetta kvartar Magnús. Og þegar hann heyrir, að Henkel kaup-
maður, er sjálfur var stórauðugur, hafði krafizt láns af stjórn-
inni, sem var í hinni mestu fjárþröng, varð honuni að orði:
„Guði sé lof eg varð ei kaupmaður. Máske mín samvizka hefði
orðið eins stálslegin."19)
Um jólaleytið 1808 tók að liorfa vænlegar um vöruflutn-
inga lil Noregs en um hríð áður. Og 3. jan. 1809 sendi Magnús
Björgvinjarkaupmönnum nýárskveðju og kvaðst vona, að þeir
léti fslendinga njóla þess, að nú var tekið að rakna fram úr
vandræðum Norðmanna. Jafnframt þakkar hann Bull stipt-
amtmanni í Björgvin áhuga hans á síðastliðnu hausti „for
Menneskehedens Sag i Island“.20) Hafði Bull stutt Magnús
drengilega. Er skammt af því að segja, að með þrautseigju og
brennandi áhuga tókst Magnúsi að stofna félag með nokkr-
um Björgvinjarkaupmönnum um að senda til íslands skipið
Providentia, hlaðið ýmsum vörum. Lagði Magnús af stað heim-
leiðis á skipi þessu 19. marz og kom hann til íslands 4. apríl.
Meðan þessu fór fram gafst stjórnin alveg upp við það að
semja við kaupmenn um íslandsferðir í bráð. Var því ákveðið
með konungsúrskurði 3. í'ebr. 1809 að senda fjögur skip til
íslands fyrir konungs reikning, svo fljótt sem unnt væri. Skyldi
skipin búin frá Noregi. Bið varð á því, að framkvæmd yrði
að ráðstöfun þessari.