Andvari - 01.01.1913, Blaðsíða 23
Björn Jónsson
XVII
klaustur«, sagði liann í ísafold 1885. »Með öflug-
um þilskipaútveg getur Reykjavík orðið að stórri
borg og blómlegri, álíka og geiist í öðrum löndum.
En þess nýtur alt landið, beinlinis og óbeinlínis«.
Það voru sömu vonirnar, sem þilskipin vöktu þá,
eins og botnvörpuskipin nú.
Fríkirkjumálið og prestkosningamálið
kirkjumálum stucicl1 liann> meðan þau voru að ryðja
sér braut, enda var hann ávalt andvígur
öllum óeðlilegum höftum á frelsi manna.
Útflutningamálið var sennilega það málið,
^^málið03 sem ^*1 niestum umhugsunum og umræð-
um manna á meðal hér á landi mörg af
þeim árum, sem hér er um að tefla. Mikið af ára-
tuginum 1880—90 var hér hin mesta óáran. Og
fólkið flyklist til Vesturheims þúsundum saman. Til
Vestur-íslendinga bárust slöðugt hinar átakanlegustu
liallærissögur héðan að heiman, og þeir lögðu kapp
á að ná ættingjum sínum og vinum vestur. Agentar,
sem að vestan voru sendir, ráku erindi silt ósleili-
lega og sjálfsagt of hlífðarlausl við þetta land. Blöð-
in hér óttuðust mannauðn, eða eitthvað því líkt, og
snerust gegn útflutningunum með illindum. Meðal
annars samdi Ben. Gröndal skáld ritling um Vestur-
heimsfei ðirnar, afar-svæsinn i garð útflyljenda, og sá
ritlingur var sendur út með ísafold. í blöðunum
voru einlægar sögur um eymdarástand íslendinga
vestra. Svona æstu hvorir aðra. Málið var hið
mesta kappsmál um lirið, og ísafold var ekki síður
harðskeytt en hin blöðin. Sira Matth. Jochumsson
var víst eini maðurinn hér á landi, sem afdráttar-
lausl tók í strenginn með Vestur-íslendingum, þeirra
er yfir blöðum réðu, meðan á þessum skærum stóð.
Andvari XXXVIII. I)